Een klein jaar voor zijn dood op 18 juni 2010, begon de Portugese Nobelprijswinnaar José Saramago, ondanks zijn hoge leeftijd en zwakke gezondheid, toch nog aan een nieuwe roman. Het startpunt was een vraag die hij zichzelf stelde: zou er ooit zijn gestaakt in een wapenfabriek? Artur Paz Semedo, werknemer van zo’n fabriek, wordt na het zien van een film over de Spaanse Burgeroorlog door zijn pacifstische ex-vrouw Felícia bewogen om onderzoek te doen naar het beleid van zijn bedrijf in die tijd. Al gauw ontdekt hij dat dat wel degelijk een moment van onrust en verzet kende.
De roman is nooit voltooid maar in de aanzet is de meesterhand van deze rasverteller onmiddellijk herkenbaar. Hellebaarden is het testament van een stem tegen uitbuiting en machtsgeweld, thema’s die regelmatig terugkeren in Saramago’s oeuvre. Een testament dat tevens een appèl is aan het geweten van de lezer en van iedereen die macht uitoefent.
Onvoltooid maar onmisbaar voor de liefhebbers van De stad der blinden, Alle namen, Het beleg van Lissabon en al die andere magistrale romans van Saramago.
Met een nawoord van Harrie Lemmens en een interview met Pilar del Río, de weduwe van Saramago.