Over humor, kwetsbaarheid en solidariteit

[Recensie] Zoals gebruikelijk in de Maand van de Filosofie verscheen er in april een filosofisch essay. Dit keer geschreven door Tim Fransen, cabaretier, filosoof en psycholoog

Het menselijk bestaan is onlosmakelijk verbonden met een zekere tragiek. We zijn sterfelijk en kwetsbaar; we leven in een wereld waarin verschillende waarden met elkaar botsen.

Gesprekken met E.M. Cioran

[Recensie] “Een gesprek is slechts vruchtbaar tussen geesten die eraan hechten in hun verbijstering te worden bevestigd”, luidt een aforisme van E.M. Cioran, de FransRoemeense denker die in 1995 op 84-jarige leeftijd overleed. Het lijkt niet echt een goed uitgangspunt voor een interview. Van interviews hield Cioran dan ook niet naar eigen zeggen. Men diende zich `afzijdig’

Waarheid in tijden van Trump

[Recensie] Politici liegen, dat weet iedereen. Toch zorgde president Donald Trumps schaamteloze verhouding met de waarheid voor de nodige ophef na zijn verkiezing. We zouden volgens sommige commentatoren zelfs in een post truth-tijdperk terecht zijn gekomen. De waarheid zou definitief geen rol meer spelen in het publieke debat. Onzin, natuurlijk.

Tijd om af te rekenen met subjectivisme en relativisme

[Recensie] Als we Bart Jan Spruyt, directeur van de Edmund Burke Stichting, mogen geloven [2003/red.], is ‘het conservatieve moment’ nu aangebroken. Het conservatisme heeft of liever is het antwoord op ‘huidige politieke dilemma’s’ inzake de multiculturele samenleving, de maatschappelijke identiteit en cohesie, het onderwijs en de verzorgingsstaat. Tijd daarom voor een Lof van het conservatisme,

Patricia de Martelaere (red.) over scepticisme

[Recensie] Vaak wordt beweerd dat filosofie ontstaat uit verwondering. Maar twee andere ingrediënten zijn veel belangrijker: fosfor en scepsis. De grote rol van fosfor is sinds vorige eeuw bekend, toen de Nederlandse filosoof Moleschott zijn materialistische visie op de menselijke geest kernachtig samenvatte in de leus Ohne Phosphor keine Gedanken. Het belang van scepsis wordt echter algemeen onderschat.

Een zoektocht naar de bronnen van onze cultuur

Ger Groot en Guido Vanheeswijck leveren een toegankelijke en welkome inleiding in de filosofie van Charles Taylor.

[Recensie] Wie zich verdiept in de positie van religie in de moderne tijd kan niet heen om de Canadese filosoof Charles Taylor (1931). In het 1150 pagina’s tellende Een seculiere tijd (2007) beschrijft hij de ontwikkeling van een samenleving waarin het vrijwel onmogelijk is niet in God te geloven,

Erudiet monument van s

[Essay] Begin juli 1903 kreeg de jonge Weense filosoof Otto Weininger post uit Zweden. Een geestdriftige reactie op zijn eerder in dat jaar verschenen boek Geschlecht und Charakter, met de volgende tekst: “Herr Doktor, eindelijk – het vrouwenvraagstuk opgelost te zien is voor mij een ware verlossing. Wil mijn eerbied en dank aanvaarden”.

Staalkaart van hedendaagse filosofische discussies

[Recensie] Wie verliefd is kijkt telkens op zijn telefoon, al wil hij het niet, en die smartphone zelf is hoe dan ook reeds een irritant bewijs van onze afhankelijkheid. Speelbal zijn we van de algoritmes van Apple, google en Facebook, net zoals velen van ons zich vaak weinig autonoom verhouden tot drank, snoep en sigaret.

Cioran biedt een paradox van onschuldige provocaties

[Recensie] Van filosofie als ‘systeem’ moest de Frans -Roemeense denker Emil Cioran (1911-1995) niets hebben. In La tentation d’exister (1956) gaat hij tekeer tegen “boekjes die de ruige ideeën kammen van een geest die alles beoogde, behalve een systeem”. Het slachtoffer is in dit geval Nietzsche, die slechts de ‘wisselingen’

Een intellectuele ode aan de ziel

Ole Martin Høystad schreef een veelomvattende studie over een ongrijpbaar en toch wezenlijk fenomeen: de ziel. Een boek dat het verdient om langzaam te worden genoten.

[Recensie] De ziel is terug van weggeweest. Vanwaar? Misschien omdat ze een dimensie van het menszijn vertegenwoordigt die zich,