Overleven in het naoorlogse Duitsland

[Recensie] Najaar 1970. Henni Schöning moet voor de rechter verschijnen. In haar jeugd heeft ze misschien verkeerde keuzes gemaakt, maar is dat nu weer gebeurd? De inwoners van het dorp hebben haar al lang veroordeeld, maar wat is er daadwerkelijk gebeurd? En wie heeft er schuld?

Vlak na de oorlog gaat het niet zo goed met de Schönings –

Mooie mix van feiten en fictie

Icarië. Het boek van Uwe Timm is niet vernoemd naar een Grieks eiland dat zo heet. Wel naar de fictieve communistische republiek die is vernoemd naar het boek Voyage en Icarie (uit 1840), geschreven door Étienne Cabet, de bedenker van de term communisme. Met een groepje getrouwen vertrok hij naar Texas om daar een commune op te richten waarin nauwelijks ruimte zou blijken te zijn voor een eigen identiteit.

De speelruimten voor een noodzakelijk debat

Er zijn twee zekerheden in het leven: je gaat dood en je moet belasting betalen. Dat is natuurlijk gefundenes Fressen voor idealistische journalisten op een conferentie in Davos, maar dat een partner bij een Duitse zakenbank deze opvatting huldigt mag toch verrassend heten. De 39-jarige investment banker Victor komt tot het inzicht dat zijn rijkdom niet meer te rechtvaardigen is en werkt op basis hiervan een idee uit voor de hoe de Duitse samen­leving eruit moet komen te zien.

Uitgesteld leven

[Recensie] Als antwoord op een aantal Proust-achtige vragen in een agenda uit begin jaren zestig schrijft de jonge Duitse vrouw Antonia diverse keren: “Vrijheid”. Waarin schuilt de zin van het leven? “Vrijheid” Met welk woord is uw grootste verlangen te beschrijven? “Vrijheid”. Antonia is de hoofdpersonage in de nieuwe roman van Kristine Bilkau, Een liefde,

Ontsnappen aan de oorlog

De eerste zin

“Aan de hemel, hoog in de lucht, kon ik enkele wolken voorbij zien drijven, en toen begreep ik dat ik het had overleefd.”

Recensie

Sommige levens eindigen abrupt in de oorlog, andere worden er voor eeuwig door getekend. Dat van Veit Kolbe, het hoofdpersonage uit Arno Geigers Onder de Drachenwand is van de tweede soort.

Nieuwe politieke roman van Juli Zeh overtuigt niet

[Recensie] In Lege harten, de nieuwe roman van Juli Zeh komt het paardenmeisje terug uit haar vorige roman, Ons soort mensen. Weliswaar heet ze in Lege harten Britta en niet Linda, woont ze in een andere plaats, heeft ze een andere professie,

Opgroeien in tijden van de Grote Plebejer

[Signalering] Jugend ohne Gott, vertaald als Jeugd zonder God, van Ödön von Horváth verscheen in 1937 in Amsterdam. In Duitsland was op dat moment ondenkbaar, want de roman becommentarieert op een subtiele maar diepgaande manier het nazisme. De jeugd uit de titel zijn de jongeren die in de jaren dertig opgroeien,

Complexe vertelling over herinneringen en dromen

[Recensie] Becks laatste zomer is de debuutroman van de Duitse schrijver Benedict Wells, die onlangs in het Nederlands vertaald werd na het grote succes van Het einde van de eenzaamheid. Je kunt het lezen als vrolijke, licht melancholische roman over volwassenwording, maar onder het oppervlak smeult een complexe vertelling over herinneringen en dromen.

Door de ogen van een zevenjarige

[Recensie] Het is september 1943 wanneer de Poolse dorpsarts Hanna Mai na een Duitse razzia met haar twee dochters Minna van 16 en Malka van 7 halsoverkop het dorp uit vlucht. Een zware tocht door de bergen naar het relatief veilige Hongarije volgt.

Voor de kleine Malka wordt de tocht te zwaar,

Een doolhof van gedachten

[Recensie] Bij de roman De Rover van Robert Walser ogen de pagina’s als gesloten tekstblokken. Elke bladzijde is volledig gevuld met een aaneengesloten reeks woorden. Zonder alinea’s. Héél af en toe een witregel. Geen hoofdstukken, 180 pagina’s onafgebroken proza.
Maar als je begint te lezen raak je snel geboeid, zonder op de eerste pagina’s overigens ook maar in de verste verte greep te krijgen op wat de schrijver vertelt.