Sluitstuk van vierdelige serie over de Maatschappij van Weldadigheid

[Recensie] Tweehonderd jaar geleden, in maart 1818, richt de sociaal bewogen generaal Johannes van den Bosch de Maatschappij van Weldadigheid op. De Nederlanden zijn berooid achtergebleven na het vertrek van Napoleon. Het grootste deel van met name de stedelijke bevolking leeft in uitzichtloze armoede. Van den Bosch heeft een even ambitieus als ongewoon plan om deze ellende te bestrijden.

Gevangenen in Frankrijk

[Recensie] Het boek L’ombre du monde. Une anthropologie de la condition carcérale van de Franse antropoloog en socioloog Didier Fassin – hoogleraar sociale wetenschappen aan Princeton – verscheen onlangs in Engelse vertaling onder de titel Prison Worlds, An Ethnography of the Carceral Condition.

Een aardige vondst, hoewel ze de gelaagdheid van haar Franse evenknie ontbeert.

Van pauperparadijs tot strafgevangenis

[Recensie] In 2018 is het 200 jaar geleden dat Johannes van den Bosch de Maatschappij van Weldadigheid oprichtte. Zijn plannen zijn ambitieus: door middel van landbouwkolonies op de nog woeste gronden van Drenthe wil hij “den toestand der armen en lagere volksklassen verbeteren” en ze verheffen tot beschaafde burgers. Voor veel zogenaamde kolonisten is alles beter dan de omstandigheden waarin ze op dat moment leven en ze laten zich door (te) mooie verhalen graag overhalen.

200 jaar Maatschappij van Weldadigheid

[Recensie] Tweehonderd jaar geleden, in maart 1818, richt de sociaal bewogen generaal Johannes van den Bosch de Maatschappij van Weldadigheid op. De Nederlanden zijn berooid achtergebleven na het vertrek van Napoleon. Het grootste deel van met name de stedelijke bevolking leeft in uitzichtloze armoede. Van den Bosch heeft een even ambitieus als ongewoon plan om deze ellende te bestrijden.

Veenhuizen, ooit een gemoedelijk gevangenisdorp

[Recensie] Tweehonderd jaar geleden begon in Drenthe een vooruitstrevend project: mensen werden op het land aan het werk gezet om ze uit de armoede te helpen. Het werkte niet, net zomin als veel latere initiatieven tegen armoede en criminaliteit. Jan Libbenga beschreef de geschiedenis.

Voor de kleine Jan waren schoffelende gevangenen in de tuin heel normaal.

Een afrekening in het justitiële milieu

[Recensie] Geheel toevallig, en omdat ik dit boek ging lezen, googelde ik het woord ‘Concertina’. Dat is “Een op een trekzak gelijkend muziekinstrument…” Pas de tweede betekenis kon ik met het boek associëren: “NATO prikkeldraad BTO-22”, dat overigens 42,99 euro per 150 meter kost, gratis thuisbezorgd. Verkaik licht in zijn voorwoord toe dat dit vlijmscherpe prikkeldraad op gevangenissen en detentiecentra wordt geplaatst om uitbraken te voorkomen.

Honden en gevangenen

[Signalering] Toen onze laatste cavia ziek werd had onze hond Fien dat al een maand eerder door. Ze wilde ‘s nachts niet meer beneden slapen, maar jankte ons elke nacht wakker. Wij snapten er niets van en lieten het beest maar boven slapen. Nachtrust is ook wat waard. Op het moment dat de cavia, waarschijnlijk door kanker getroffen,

Een levenslange strijd voor gerechtigheid

[Signalering] Herman Bianchi (1924-2015) is een pregnant voorbeeld van hoe persoonlijke ervaringen vroeg in het leven de latere carrière verregaand kunnen beïnvloeden. Bianchi werd in mei 1944 op 19-jarige leeftijd na een verzetsactie opgepakt. Hij kwam in Kamp Amersfoort terecht. Een paar jaar na de bevrijding besloot Bianchi rechten te gaan studeren om “te vechten tegen het fenomeen opsluiting en gevangenis”: het begin van een lange carrière als criminoloog aan de Vrije Universiteit.

Kleinschalig en voorzichtig, maar taai verzet

[Signalering] Bij ‘gevangenissen in oorlogstijd’ denkt vast menigeen aan razzia’s en Duitse cipiers. Ralf Futselaar erkent dat Nederlandse gevangenissen een belangrijke schakel waren in het systeem van de bezetter. Hij wijst er echter op dat Nederlandse gevangenissen tijdens de bezetting voor het  overgrote deel bevolkt werden door gevangenen die op gezag van Nederlandse rechters en het Wetboek van Strafrecht achter de tralies waren beland.

Nachtmerrie in Alabama

[Recensie] In geen enkel land ter wereld zitten zoveel mensen opgesloten als in de Verenigde Staten. Ongeveer 2,5 miljoen. Ook gecorrigeerd voor het inwoneraantal is dat enorm: op elke duizend inwoners zitten er in de VS ruim tien keer zoveel mensen vast als in Nederland. Het zijn cijfers die helaas pas echt gaan leven als je kennis neemt van de lotgevallen van één van die 2,5 miljoen gevangenen.