Max Weber en het probleem van de moderniteit in Duitsland, 1890-1920

[Recensie] In het wintersemester 1918/1919 hield Max Weber (1864-1920) in München een lezing, die is gepubliceerd onder de titel Wissenschaft als Beruf. Een van de studenten die in de zaal zat, de latere filosoof Karl Löwith, noemt in zijn herinneringen de indruk die Weber op zijn publiek maakte ‘erschütternd’.

Een pleidooi voor de terugkeer van het algemeen belang

[Recensie] De ongelijkheid in de wereld groeit. En niet alleen de ongelijkheid tussen rijke en arme landen. Het gekke is dat ook binnen veel landen die steeds rijker worden, de ongelijkheid tussen bevolkingsgroepen binnen dat land steeds groter wordt. Die beweging is in de Verenigde Staten in de jaren zeventig van de twintigste eeuw ingezet,

“Proletariërs aller landen, verenigt u”

[Recensie] In 1848 zouden weinigen bij het verschijnen van het communistisch manifest gedacht hebben dat het zo’n grote invloed zou gaan hebben op de wereldgeschiedenis als later zou blijken. Marx en Engels misschien uitgezonderd, aangezien zij met ernst geloofden in wat ze in het manifest te boek stelden; de objectieve ontwikkeling van de geschiedenis naar een uiteindelijk onontkoombare komst van het wereldwijde communisme.

Het hooggebergte van de identiteitspolitiek

Journaliste-activiste Naomi Klein zet uiteen waarom verzet tegen president Donald Trump nodig is. En waarom het niet alleen om Trump gaat. Ze biedt een sterke analyse, maar haar remedie is kortzichtig en simplistisch.

[Recensie] In een boekwinkel in Amsterdam zag ik een klein kaartje waarin een verkoper het boek Nee is niet genoeg in warme bewoordingen aanbeval.

Waarom Poetin en Erdogan volgens Tom Zwitser helden zijn

Heeft het liberalisme de wereld in het ongerede gestort? Een analyse van Permafrost, het bijzondere ambitieuze en zwartgallige boek van Tom Zwitser.

[Recensie] Wie het lijvige essay Permafrost van Tom Zwitser leest, betreedt een omgekeerde wereld. Hier wordt een alternatief wereld- en mensbeeld geschetst,

Er is wel degelijk een alternatief. Het communisme van Gustaaf Peek

Toen Gustaaf Peek dit voorjaar op de Nederlandse tv bekende een communist te zijn, ging er een zacht “oh” door het publiek, en dat was zeker niet uit bewondering. Peek pareert met een uitdagend pamflet: Verzet! “Ik heb het over rechtvaardigheid en kansen,” legt hij uit,

Eenvoudige wreedheden

Een interview met Saskia Sassen

Met haar confronterende studies rond internationale handel, migratiestromen en de globale stad heeft de Nederlands-Amerikaanse sociologe Saskia Sassen impact gehad tot ver buiten academia. Haar jongste boek Uitstoting herinnert niet alleen aan de transformaties van de voorbije vijftig jaar, maar waarschuwt ook voor wat er de komende vijftig jaar zou kunnen gebeuren.

Paul Masons Postkapitalisme. Pamflet of profetie?

Een teken des tijds: lijvige studies waarin het kapitalisme wordt ontleed, uitgekleed of ontmanteld prijken in de bestsellerslijstjes. Na Piketty en Varoufakis mogen we nu ook Paul Masons Postkapitalisme toevoegen aan die merkwaardige categorie van goedverkopende aanklachten tegen het kapitalisme. Mason gaat nog een stap verder.

Vertaling van Weebers hoofdwerk

Le nouvel Ésprit du Capitalisme (1999) van Luc Boltanski en Eve Chiapello is een van de meest besproken sociologische boeken van de laatste jaren. Daarin wordt betoogd dat de geest van het kapitalisme zich sinds de jaren zestig heeft gewijzigd en de economische orde op een andere manier legitimeert. De grote inspiratiebron voor dit boek was uiteraard Die protestantische Ethik und der Geist des Kapitalismus van Max Weber,

Cultuurkritiek en maatschappij

[Signalering] Toen Theodor W. Adorno in 1968 als voorzitter van de Deutsche Gesellschaft fur Soziologie afscheid nam, hield hij zijn gehoor voor dat mensen ertoe verleid worden om zich zelfs in de meest intieme momenten te voegen naar wat een bepaalde maatschappelijke rol van ze verlangt. Volgens hem disciplineert het kapitalisme individuen zodanig dat ze zich conformeren aan de status quo.