Van Goghs oorlel

Een onlangs opgedoken schetsje zou het definitieve bewijs zijn dat Vincent van Gogh niet zijn oorlelletje, maar zijn complete oor afsneed — het Van Goghmuseum ging ermee vol op het orgel. Maar is de vondst werkelijk doorslaggevend, of is het slechts een aardig nieuw detail?

Nadere vragen weigert het museum te beantwoorden.

Wijze kater op atelierbezoek

[Recensie] De kubistische schilder Piet Mondriaan komt zijn ordelijke atelier binnen en wat ziet hij?
Een aantrekkelijke vrouw. Nog naakt ook! Eén probleem: ze is geheel uit vierkantjes opgebouwd.

Deze prachtige tekening van Joost Swarte uit 1984 wijst er op dat de grootmeester van de klare lijn al vroeg geïntrigeerd en geamuseerd was door De Stijl.

De succesvolle loopbanen van Govert Flinck en Ferdinand Bol

[Signalering] De loopbaanstrategieën van beeldend kunstenaars uit de Gouden Eeuw staan de laatste jaren volop in de belangstelling. In dit boekje van Erna E. Kok, een publieksbewerking van haar proefschrift, wordt het handelen van Govert Flinck en Ferdinand Bol afgezet tegen dat van hun leermeester Rembrandt. Uit eerder onderzoek kwam naar voren dat Rembrandt aan het einde van zijn carrière failliet ging omdat hij zich niet schikte naar de mores van zijn tijd: hij was roekeloos,

Afsetters en meester-afsetters

[Signalering] ‘Afzetten’ heeft tegenwoordig een ongunstige betekenis, maar in de vroegmoderne tijd was het afzetten, of inkleuren, van drukwerk een eerzaam beroep. Bij de recente mooie tentoonstelling bij de Bijzondere Collecties van de Amsterdamse Universiteitsbibliotheek schreef kunsthistorica Truusje Goedings een publieksboek over dit onderwerp.

De meeste afzetters zijn anoniem gebleven; hierdoor, én omdat ze als ambachtslieden als minder dan schilders werden en worden gezien,

Een familiegeschiedenis (en nog veel meer dan dat)

[Recensie] Het beste boek dat ik in 2016 las, kwam er op de valreep. Als een kerstgeschenk. De laatste pagina las ik op de laatste dag van het jaar. En het mag dan wel de afsluiter van 2016 zijn, De Levens van Jan Six van Geert Mak katapulteert zich met sprekend gemak naar de hoogste regionen van m’n favorietenlijst.

Geïnstitutionaliseerde anarchie

Kunstacademies kijken zelden om. Met hun per definitie veelbelovende studenten zijn ze vooral toekomstgericht. Ondanks de stuk of elf kunstonderwijsinstellingen in Nederland is (vak)literatuur over hun beleid zo goed als afwezig. Daarom is Jan van Adrichems opdrachtstudie To be Continued, over de geschiedenis van de Gerrit Rietveld Academie in Amsterdam toe te juichen. De degelijke geschiedschrijving staat haaks op de geïnstitutionaliseerde anarchie waarop ‘de Rietveld’ het patent heeft.

Dubbelportret van Vermeer en Van Leeuwenhoek

[Recensie] Twee meesters van het licht, schilder Johannes Vermeer en wetenschapper Antoni van Leeuwenhoek, woonden vlakbij elkaar in Delft. Die simpele premisse levert een fraai dubbelportret op.

De enige harde aanwijzing dat de schilder en de wetenschapper elkaar kenden ligt erin dat Leeuwenhoek door de stad Delft in 1676 benoemd werd tot executeur van Vermeers nalatenschap.

Het verantwoordelijke object

Aanstaande zondag wordt tijdens de Dutch Design Week het boek The Responsible Object, A History of Design Ideology gepresenteerd, tijdens een symposium met dezelfde naam. Chris Reinewald las het boek en doet verslag.

De titel van de Engelstalige bundel The Responsible Object, A History of Design Ideology suggereert dat voorwerpen zich maatschappelijk verantwoord moeten voelen.