Datum: 1-9-2020
Manon Uphoff mag de literaire Charlotte Köhler prijs van 2020 in ontvangst nemen. De Charlotte Köhler prijs is een onderscheiding die eens in de drie jaar wordt uitgereikt. Hierbij hoort een prijzengeld ter waarde van 15.000 euro. De prijs wordt uitgereikt door de stichting Charlotte Köhler, waarbij elke drie jaar een andere genre aan bod komt. De stichting, opgericht in 1998, is vernoemd naar de bekende twintigste eeuwse toneelspeelster Charlotte Köhler. Zij schonk haar vermogen aan het Prins Bernard Cultuurfonds en de Vereniging van Letterkundigen.
De jury, bestaande uit Thomas de Veen, Sander Bax en Mensje van Keulen, bekroonde Uphoff voor haar oeuvre dat voornamelijk uit autofictie bestaat. Speciale aandacht en lof uitte de jury voor haar roman Vallen is als Vliegen. Met deze roman was zij eerder dit jaar al genomineerd voor de Libris Literatuur Prijs. De roman, ook autofictie, beschrijft een gezin van vier kinderen waar de vader Holbein overdag een goede vader, vriendelijke man, en schilder is. In de avond verandert hij echter in een monster die zijn kinderen dwingt tot seksuele handelingen. Uphoff gebruikt hier de metafoor van de Minotaurus, de half-stier/half-mens uit de Griekse mythologie. De roman is verweven met de ervaringen van de kinderen en de gevolgen die het misbruik voor hen heeft.
Volgens jurylid en NRC criticus Thomas de Veen, is “Vallen is als vliegen niet alleen een buitengewone roman, maar maakt [het] ook de samenhang duidelijk van Uphoffs gehele oeuvre, van romans waarin autobiografisch familiezeer en het verlangen naar ontsnapping altijd al grote thema’s waren, van novellen die ongehoorde stemmen deed klinken, van korte verhalen die een verontrustende agressie en absurdisme ademden: telkens cirkelde de auteur om een zwart gat, waar ze uiteindelijk in gedoken is – en glorieus uit is opgestegen.”
Het is juist daarom dat deze roman haar de prijs bezorgde. Na Uphoffs eerdere nominatie voor de Libris Literatuur Prijs waarvan veel mensen verwachtten dat ze deze zou winnen, is het volkomen terecht dat de auteur Charlotte Köhler prijs voor haar bijzondere roman en al haar eerdere werk ontvangt.
—
Door Renske Bakkenes