Datum: 01-08-2020
Door de vakantie bleef het wat onopgemerkt maar filosoof Menno Lievers schreef enkele weken terug in NRC Handelsblad een vernietigende recensie over René ten Bos’ De Coronastorm. Hij gaf het boek slechts 1 ster, wat staat voor: rommel, had niet geschreven mogen worden, laat staan gepubliceerd. René ten Bos is niet zomaar iemand. Hij is hoogleraar filosofie aan de Faculteit der Managementwetenschappen van de Radboud Universiteit in Nijmegen en voormalig Denker des Vaderlands. Ten Bos schrijft de laatste jaren zeker elk jaar een filosofisch publieksboek over een actueel onderwerp. Bij de start van de coronacrisis zette hij zich meteen aan het werk en in mei was daar al een boek van hem over dit thema. Het is een soort woordenboek waarin Ten Bos alles rond Corona probeert te duiden. Menno Lievers vat het boek van Ten Bos als volgt samen: “In De coronastorm stelt filosoof René ten Bos dat de maatregelen die wereldwijd tegen de verspreiding van het coronavirus zijn genomen een overreactie vormen. Wij, en zeker politici, zijn in de greep van een fascistische manier van denken die het bestrijden van de ziekte belangrijker acht dan alle andere fundamentele normen en waarden.”
Lievers, verbonden als theoretisch filosoof aan de faculteit Geesteswetenschappen van de Universiteit Utrecht, heeft grote kritiek op de argumentatie van Ten Bos. Volgens Lievers is Ten Bos niet in staat onderscheid te maken tussen harde wetenschap en (filosofische) speculatie: “Het is gewoon niet waar dat deskundigen ‘het ook niet weten’. Ze doen bijvoorbeeld testen waar Ten Bos een tegenstander van is, of toch weer niet.” Lievers verwijt Ten Bos verder dat hij delen van citaten weglaat “om de retoriek van zijn argumentatie te bekrachtigen.” En: “het voor de filosofie zo belangrijke onderscheid tussen het benoemen van woorden om het over hun begripsinhoud te hebben en het gebruiken van woorden om te verwijzen naar de dingen om ons heen is hem ontgaan.”
Lievers, die vaker ageerde tegen al te simplistische weergaven van de wijsbegeerte in de publieksfilosofie, besluit vernietigend: “Ten Bos staat zich erop voor dat hij ‘Denker des Vaderlands’ is geweest; zijn voorgangers en opvolgers trekken na lezing van dit boek een zak over hun hoofd.”
Voor zover we konden nagaan heeft Ten Bos nog niet gereageerd op de aantijgingen van Lievers.
—
door Roeland Dobbelaer