13 Recensies
14-09-2020
De platte aarde. Een rondleiding
De wereld van de platteaarders [Recensie] De Belgische uitgeverij ASP brengt in de reeks De Skeptische Kijk een vijfde deel uit. Eerder verschenen boekjes over homeopathie, complottheorieën, creationisme en de ster van Bethlehem, waarvan een aantal ook zijn besproken in Skepter. Met De platte aarde: een rondleiding pakt de Vlaamse skepticus Frank Verhoft een thema op dat oud en belegen...
07-09-2020
Alles wat in dit boek staat is waar (en andere denkfouten)
Denkfouten in een modern jasje [Recensie] Drogredeneringen en andere denkfouten staan al millennia lang in de belangstelling. Wij kletsen wat af met elkaar en proberen ook dikwijls de ander van ons eigen gelijk te overtuigen, desnoods met middelen die een kritische analyse van de redenatie niet kunnen doorstaan. Aristoteles kwam bijvoorbeeld in zijn Organon al met een lijstje van drogredeneringen...
31-08-2020
The irrational ape
Hoe konden ze zo dom zijn? [Recensie] In 2014 ontving de jonge Ierse fysicus en kankeronderzoeker David Robert Grimes de John Maddox-prijs, genoemd naar de oud-hoofdredacteur van Nature en bedoeld voor mensen die met wetenschappelijke argumenten een verdienstelijke bijdrage leveren aan het publieke debat, zelfs als ze daardoor onder vuur komen te liggen. Grimes ondervond vijandige reacties bij het schrijven...
05-08-2019
Escaping the rabbit hole
Uit het konijnenhol [Recensie] Ook de lezer van Skepter zal het wel eens overkomen: een familielid of geliefde blijkt iets te veel gesnoept te hebben van de bedorven vruchten aan de boom der kennis, de schijnbaar voedzame hapjes die met complottheorieën zijn doordrenkt en die uiteindelijk het denken vergiftigen. Is het iemand om wie je geeft, dan voel je je...
30-07-2019
A lot of people are saying
Nieuwe generatie complotdenkers [Recensie] Complottheorieën spelen al eeuwenlang een rol in de politiek en liggen in zekere zin zelfs ten grondslag aan het ontstaan van de Verenigde Staten. Er lijkt echter iets veranderd. Terwijl complotdenkers tot voor kort vooral een alternatieve verklaring voor gebeurtenissen zochten, als detectives op zoek naar de echte waarheid, worden we nu bestookt met complotverhalen die elke...
29-07-2019
Papa telt zieke mensen
Epidemiologie voor slimme kinderen [Recensie] Van menig beroep leg je niet een-tweedrie uit wat het inhoudt, laat staan dat je het een kind duidelijk kunt maken. Dat probleem had ook Jan Vandenbroucke: epidemioloog — al een opgave om het goed uit te spreken. Nee, dan had zijn vrouw het een stuk makkelijker, ook arts, maar wel een die ‘gewoon’ mensen...
08-07-2019
Pseudoscience: the conspiracy against science
Alles over pseudowetenschap [Recensie] Ruim twintig uitgebreide essays van meer dan dertig auteurs treffen we aan in de kloeke bundel Pseudoscience: the conspiracy against science. Veel interessants zit ertussen, te veel om hier allemaal zelfs maar kort aan te stippen. Het eerste deel, The basics of pseudoscience, is tamelijk abstract en academisch. Het demarcatieprobleem komt natuurlijk aan de orde, en denkfouten als het verwarren van correlatie met een oorzakelijk verband. Wie dat wel uit andere...
26-06-2019
Hitler's monsters
Antroposofie en occultisme in het Derde Rijk [Recentie] De fascinatie van de nazi’s voor pseudowetenschappelijke theorieën is een vruchtbare bron voor boeken en films, denk aan Raiders of the lost ark. Wie zich afvraagt in hoeverre die populaire cultuuruitingen een overdreven beeld geven van de rol die grenswetenschappen en occultisme in het Derde Rijk speelden, moet zeker Hitler’s monsters, a supernatural history...
09-06-2019
Heavens on earth - the scientific search for the afterlife, immortality, and utopia
Geen hoogvlieger [Recensie] Mijn laatste vraag aan Michael Shermer in het interview dat ik voor Skepter met hem had, in 2015, waswaarover zijn volgende boek zou gaan. Misschien iets over de toekomst, misschien wel een sciencefictionroman,” was zijn antwoord, en met een beetje goede wil kunnen we die thema’s in zijn nieuwste boek terugvinden. Shermer begint met een bespreking van wat er in de historie, vooral vanuit religies, allemaal bedacht is...
15-05-2017
Abominable science!
Cryptozoölogie [Signalering] Is cryptozoölogie [zoektocht naar onbekende dieren/rd] een pseudowetenschap? Heel soms wordt een relatief groot dier als de coelacanth of saola gevonden, maar meestal draait het toch om de speurtocht naar beesten van mythische proporties. Abominable science neemt de lezer mee aan de hand van de bekendste voorbeelden: het monster van Loch Ness, Bigfoot, de Yeti, zeeslangen en de...
08-05-2017
UFO's in België en Nederland
Ufo’s Met dit boek laat Delaere, coördinator van het Belgisch Ufo-meldpunt, zien dat je ongeïdentificeerde vliegende objecten serieus en nuchter kunt bestuderen zonder te gaan speculeren over buitenaardse bezoekers. Na een reeks meer algemene hoofdstukken over de onderzoeksmethoden die ufo-vorsers ter beschikking staan, komt Delaere met talrijke ufo-meldingen die het meldpunt onderzocht — elk jaar komen er honderden binnen —...
27-03-2017
Gezond verstand
Helende effecten van de geest op het lichaam [Recensie] Karl-Heinz neemt elke dag naast zijn normale medicijnen een dikke, naar vis ruikende, witte pil en een heldergroen drankje met sterke lavendelgeur. Hij zet er telkens hetzelfde nummer van Johnny Cash bij op: Help me. De pil en het drankje zijn placebo’s, dat weet Karl-Heinz. De echte medicijnen slikt hij om...
20-03-2017
How UFOs conquered the world
Het ufo-syndroom [Recensie] In de Jaren zeventig van de vorige eeuw raakte David Clarke als tiener gefascineerd door ufo’s. Je zou hem toen een echte gelovige hebben moeten noemen behept met het UFO syndrome zoals hij het noemt. In de loop van de jaren komt hij er echter achter dat veel van hedendaagse ufo-verhalen wel erg veel elementen uit oudere...