"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Abdoel en Akil

Vrijdag, 3 november, 2017

Geschreven door: Yolanda Entius
Artikel door: Tea van Lierop

Onder de oppervlakte gist het verleden

[Recensie] De roman Abdoel en Akil is niet bedoeld om achter elkaar uit te lezen en dan naast je neer te leggen. De inhoud is als een in de war geraakt touw dat niet eenvoudig uit elkaar te halen valt. Het begin lijkt overzichtelijk, gewoon drie jonge meisjes die na hun eindexamen met de trein naar Frankrijk gaan met de bedoeling daar te gaan kamperen. De sfeer is broeierig, het is bloedheet, de rugzakken zijn zwaar, de dames lijden. Met enige reserve gaan ze in op de uitnodiging van ene André, een bohemien met een Renault als verblijfplaats. Zij kwamen toevallig op zijn pad, het moest zo zijn. Een camping is niet nodig meent André, er is niets mooier dan slapen onder de sterrenhemel. Nola ervaart het nieuwe gevoel zo:

“Ze proefde van de eeuwigheid, de grenzeloosheid; ze was gelukkig. De wereld was haar thuis. Dat ze niets nodig had en nergens heen hoefde, vervulde haar met een intens gevoel van rijkdom en vrijheid.”

Het verhaal heeft drie hoofdstukken met de titels Schuld, Angst en Schaamte, dit zijn krachtige, bedreigende woorden. Tijdens het lezen krijgen deze krachttermen betekenis. Een zeer ingrijpende gebeurtenis, mede veroorzaakt door de broeierige sfeer in Zuid-Frankrijk, maar ook door hun eigen naïviteit, zal het leven van Nola en Doris vanaf dat moment gaan bepalen. Het derde meisje, Gaby, is weggegaan met André, maar ook zij blijft niet ongeschonden. De nasleep van het drama, de keuzes die gemaakt zijn in de afhandeling van de zaak hebben gevolgen voor de rest van hun leven. Als slachtoffer moeten ze zich schikken in hun rol, hierbij slaat de twijfel toe over hun eigen handelen tijdens de gebeurtenissen. Hebben ze voldoende gedaan om het drama te voorkomen, heeft de achtergrond van de daders een rol gespeeld? Nola ervaart de straf die een van de daders krijgt alsof ze die zelf op haar schouders mee moet dragen.

Achtergrond

Boekenkrant

Door flashbacks in het boek wordt duidelijk hoe de meisjes bij elkaar gekomen zijn, hoe hun thuissituatie is. Nola leert Doris kennen wanneer ze een paar klompen gaat kopen in de schoenenzaak waar Doris helpt. Wat Nola opvalt is het in licht-en donkerblauw uitgevoerde Mariahangertje dat Doris draagt. Dit hangertje staat symbool voor een van de dramatische ervaringen waardoor in dit geval het leven van Doris getekend is.

Dolende ziel

Nola is na haar Frankrijk-avontuur een dolende ziel geworden, heeft moeite met relaties, ze is onzeker, ze doet maar wat en probeert zich te storten in literatuur, maar ook dit lijkt een pose om indruk te maken op haar omgeving. Wanhopig probeert ze haar identiteit te vinden: “Die zomer zocht Nola Ewout op, een vriend van Suus en Marieke, en leerde Herbsttag van Rilke uit haar hoofd. Ze werd verliefd op hem. Natuurlijk werd ze dat. Ze was in die jaren aan één stuk door verliefd.”

Even lijkt het of Doris en Gaby van de radar verdwenen zijn, maar komen verrassend terug met een, voor Nola, verbijsterend feit. Alles lijkt op zijn plek te vallen. Ook het leven van Gaby en Doris verloopt niet vlekkeloos, Doris heeft als schilder een uitlaatklep voor haar angsten gevonden. Haar herinneringen hangen in een galerie: “Sommige lieflijk en naturalistisch, waarvan er nu al drie waren verkocht; andere stil en donker. Rotsen, wolken, stenen, bergen, gras, gebladerte; niets leek zich te roeren. Een wereld die wachtte. Maar de schilderijen rechts van haar waren verontrustender. Het zwartharige meisje droeg kniekousen en een violet jurkje.”

Dat knoop wordt uiteindelijk ontward. Terugkijken blijkt geen zin te hebben, gedane zaken nemen geen keer. De roman krijgt, ondanks het zinderende Zuid-Frankrijk uit het begin, de sfeer van een Ollie B. Bommel-landschap in de mist, de omslag past hier perfect bij, goed gekozen. Een mooie psychologische roman met subtiel uitgewerkte karakters.

De auteur

Yolanda Entius (1961) volgde de Toneelschool in Amsterdam. Ze speelde onder meer bij theatergroep Mugmetdegoudentand. Daarnaast schreef ze toneelstukken en de romans Rakelings (2005 bekroond met de Selexys Debuutprijs), Alleen voor helden (2007) en De gelukkigen (2010).

Eerder verschenen op Metdeneusindeboeken


Laat hier je reactie achter:

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Alleen inhoudelijke reacties die gaan over het besproken boek en/of de recensie worden geplaatst.

Boeken van deze Auteur:

Abdoel en Akil

Alleen voor helden