"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Achter de rug van God

Zaterdag, 19 augustus, 2017

Geschreven door: Thijs Feuth
Artikel door: Marnix Verplancke

Overleven in het hoge noorden

De eerste zin

“Bossen zijn groener dan ik me had voorgesteld, groener en voller.”

Recensie

Toen Thijs Feuth een jaar of zes geleden als vrijwilliger aan het werk was in Afrika ontmoette hij er Laura. Zij was Fins, hij Nederlands en allebei hadden ze een relatie, maar toch voelden ze meteen die klik. Hier was meer aan de hand dan vriendschap. Het zou liefde worden en een paar jaar later volgde Thijs Laura naar haar geboorteland. In Achter de rug van God, een vreemdeling in Lapland, beschrijft hij hoe ze samen naar Lapland reizen om negen maanden lang als artsen stage te lopen in de gezondheidspost van het kleine stadje Posio, en hoe hij verliefd wordt op het land waar zij zo snel mogelijk weer uit weg wil.

Dans Magazine

“Hier ben ik thuis; misschien word ik ooit nog wel een rendierman,” denkt Feuth wanneer hij over de Finse mythologie leest in de Kalevala of wanneer hij op zoek gaat naar de ooit met uitsterven bedreigde zangzwaan. Keer op keer probeert de buitenwereld binnen te breken in zijn onschuldige geluk, via berichten over aanslagen in Europa of duizenden bootvluchtelingen die verdrinken in de Middellandse Zee, maar dan kijkt hij uit over Posio, de plek waar nooit iets gebeurt, en dan realiseert hij zich hoe onwerelds die berichten wel zijn. Hij houdt van de armzaligheid van Lapland, met zijn schrale planten en zijn weinige dieren, zijn uitgestrektheid en zijn eindeloze looptrajecten, want dat is nog iets wat Laura en hij gemeen hebben, hun liefde voor het lopen.

Waar Feuth naartoe loopt besef je als lezer al gauw, naar Finland natuurlijk, maar de grote vraag blijft lang waar hij voor op de vlucht is. Is het zijn verleden, zijn onrustigheid, of gaat hij gewoon op de loop voor zichzelf? Een beetje van dat alles, besef je wanneer Laura hem betrapt op flirtend chatten met een vroegere vriendin. Het is slechts een van de vele obstakels die tussen Laura en Thijs in komen te staan, waarna Thijs nog maar eens gaat lopen. Achter de rug van God is misschien net iets te lang en uitvoerig, maar al bij al is het een fascinerend boek over een land dat achter zijn schrale natuur een spirituele rijkdom verbergt, want zoals Feuth schrijft: “In Lapland valt er meer te vinden dan te zoeken.”

3 vragen aan Thijs Feuth

In je boek koppel je regelmatig terug naar de Finse mythologie zoals die neergeschreven staat in de Kalevala. Hoe sterk leeft die vandaag nog bij de Finnen?

Feuth: “De Kalevala is een jaar of 150 geleden neergeschreven op basis van de oude Finse mythologie. Voor de ontwikkeling van een eigen nationale culturele identiteit was het boek bijzonder waardevol. Veel belangrijke Finse kunstenaars vielen erop terug, met als grootste natuurlijk de componist Sibelius. Voor hen was Finland een combinatie van natuur en Kalevala. Vandaag krijgt nog steeds iedere leerling op school voorgelezen uit het boek, maar het heeft wel een stoffiger imago. Ik wil vooral tonen dat de zaken die erin aan bod komen nog heel actueel zijn, zoals de zoektocht naar het goede leven en de liefde natuurlijk, maar ook het terrorisme. Die oude Finse goden waren immers heel erg menselijk, heel anders dan de Christelijke god.”

Het lijkt alsof je je hele leven op zoek was naar iets. Je reisde naar Engeland en naar Kenia, ging er werken en wonen, maar pas in Finland heb je het gevonden. Juist?

Feuth: “Wat ik in Finland vooral heb ontdekt is dat wat ik zocht niet in de wereld te vinden was, maar wel in mezelf. Van tijd tot tijd kom ik even terug naar Nederland en dan merk ik hoe bevreemdend ik die Nederlanders wel vind. Niet alleen zijn ze met heel veel, bovendien leggen ze elkaar ook heel veel op en verwachten ze veel van elkaar. Waar ik woon, in het noorden van Finland, gaat het allemaal een tandje minder. Wanneer je daar de stilte opzoekt, zit je in de absolute stilte, een stilte die in Nederland niet meer voorkomt.”

Hardlopen noem je een daad van bevestiging, een teken dat je echt leeft. Waarom is lopen zo belangrijk voor jou?

Feuth: “Lopen is een bestaanswijze. Ik loop naar mijn werk en wanneer ik rust of inspiratie zoek, doe ik dat ook lopend. Lopen maakt mijn hoofd leeg. Toen ik in Nepal was, merkte ik dat de lokale bevolking hardlopen yoga noemde. En dat is het in feite ook. Je maakt jezelf los van de wereld en neemt een afstandje. Bij mijn wedstrijdlopen is het dan weer belangrijker om mijn vrienden te verslaan dan om prijzen te winnen. Je weet toch wat onder wedstrijdlopers het bewijs van een goede vriendschap is? Dat ze elkaar afmaken.”

Eerder verschenen in Knack

Boeken van deze Auteur:

Kafka is dood

Achter de rug van God, een vreemdeling in Lapland

Achter de rug van God

Achter de rug van God

Zwarte ogen