Leven zonder op te vallen
[Recensie] Zo leven mannen, en zo gaan ze dood. Ze worden geboren, groeien op, ontwikkelen een lastige relatie met een aantal familieleden, gaan naar school, volgen een opleiding en kiezen een beroep dat eigenlijk te saai is en waarmee ze voorbijgaan aan de dromen die ze hebben. Ze trouwen, krijgen een paar kinderen, het huwelijk kakt in, ze gaan vreemd, beginnen een nieuwe relatie, krijgen nog een kind, en daarna komt een relatie met een veel te jonge dame. Carrière gaat goed, maar niet echt spannend, wel verdient het genoeg om iedereen alimentatie te betalen die daar recht op heeft en de kinderen uit de eerdere huwelijken te laten opgroeien. De relatie met de exen en met een aantal van de kinderen is en blijft lastig. Dan dienen de eerste gebreken zich aan, de eerste operaties volgen. Het lijf herstelt zich. Het pensioen nadert en eindelijk komt er van de grote droom of een nieuwe droom nog iets terecht, een paar jaar dan, want dan halen nieuwe nare ziekten hen in en dan komt de dood. Geen vreemde dingen in deze mannenlevens, geen grote emoties, geen onwaarschijnlijke werkelijkheden.
Philip Roth heeft zich in de kleine roman Alleman de opdracht gegeven een gewoon leven te beschrijven, van een gewone man, een Joods-Amerikaanse man in dit geval, niet echt religieus, maar genoeg in de Joodse cultuur en religie opgevoed om zich er zijn hele leven verbonden mee te voelen. Deze alleman had ook katholiek, protestantst of ongelovig kunnen zijn. Er gebeurt niets opvallends of schokkends in het boek, en dat maakt het juist zo bijzonder en herkenbaar. De alledaagsheid der dingen beschrijven is een kunst, een kunst om de lezer er toch mee bij de strot te grijpen. En dat doet Roth, pagina na pagina. Waarom Alleman zo’n indrukwekkend boek is? Het boek gaat over gewone mensen, over het echte leven. Eindelijk eens in een roman verwoord. Je leest jezelf als het ware.
—
Voor het eerste gepubliceerd op De Leesclub van Alles
