"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Ariadne

Vrijdag, 21 januari, 2022

Geschreven door: Jennifer Saint
Artikel door: Bettina Grissen

Een heel mooie hervertelling van de Griekse mythen

[Recensie] Ariadne was de dochter van koning Minos van Kreta. Haar moeder had na twee dochters ook een monster gebaard, nadat ze haar verlangen naar de stier van Poseidon niet had kunnen weerstaan. De Minotauros zoals het wezen werd genoemd, was al snel niet meer te handhaven door zijn honger naar mensenvlees. De grote ambachtsman Daedalus bouwde onder het grote paleis in Knossos een doolhof, een labyrinth waar de Minotauros kon leven zonder anderen in gevaar te brengen. 

Om de honger van het monster te stillen, besloot koning Minos dat zijn verslagen vijand Athene elk jaar zeven jongens en zeven meisjes zou sturen, die aan de Minotauros geofferd zouden worden. 

Als dit enkele keren is gebeurd, komt bij de nieuwe lading offers de prins van Athene mee, de held Theseus. Het is zijn plan om de Minotauros te doden en zijn stadsgenoten te redden. Hij heeft hiervoor echter hulp nodig. Ariadne is maar al te graag bereid om hem te helpen. Weliswaar hield ze van haar broertje toen hij nog een baby was, maar ze vindt het verschrikkelijk dat er elk jaar mensen aan hem geofferd moeten worden. Het is Ariadne die het wapen van Theseus binnen de deuren van het labyrint legt en hem de mogelijkheid geeft om zijn weg in het donkere doolhof terug te vinden. 

Hiermee verraadt ze haar vader en vaderland en ze weet dat ze niet op Kreta kan blijven. Theseus belooft haar mee te nemen naar Athene en daar met haar te trouwen. 

Boekenkrant

Helaas, Theseus is niet echt bereid om toe te geven dat hij zijn overwinning te danken heeft aan de hulp van een meisje en hij is absoluut niet van plan om Ariadne mee te nemen helemaal naar Athene. Hij laat achter om te sterven op het eiland Naxos en zeilt zelf naar Athene, om de eer voor zijn heldendaad op te kunnen eisen. 

Met voedsel voor maar een paar dagen op het onbewoonde eiland, ziet het er naar uit dat Ariadne maar een paar dagen zal kunnen overleven, maar al snel komt ze erachter dat het eiland onder bescherming staat van zeer machtig en bijzonder persoon: de god Dionysos. 

Ondertussen is het jongere zusje van Ariadne, Phaedra, als teken van verzoening naar Athene gestuurd, om te trouwen met Theseus. Zij moet in het reine zien te komen met het feit dat ze een leugenaar is getrouwd en wil weten wat er nu precies met haar zusje is gebeurd. En terwijl zij haar leven in Athene opbouwt, komen er problemen als iemand uit het verleden van Theseus opduikt. 

Ariadne is opnieuw een heel mooie hervertelling van de Griekse mythen, en ik heb er erg van genoten. Ik vond het mooi dat niet alleen het stuk over de Minotauros verteld werd, maar Ariadne’s hele leven aan bod kwam. Dit deel kende ik niet zo goed, en ik vond het interessant en leuk. Ook het stuk over Phaedra in Athene was me verder onbekend, dus dit was een waardevolle toevoeging. 

Het moraal van dit verhaal is dat vrouwen meestal degenen zijn die aan het kortste eind trekken. Zij zijn degenen die worden gestraft door de goden, het moeten ontgelden als de mannelijke helden patsers en snoevers blijken te zijn en zij zijn degenen die de gevolgen moeten dragen van wat de mannen doen.  

Het was de moeder van de Minotauros die gebruikt werd door Poseidon om haar man Minos dwars te zitten, terwijl ze er zelf part noch deel aan had. 

Ariadne hielp Theseus, maar kreeg stank voor dank. Ze werd door hem gebruikt en daarna afgedankt op een heel laffe manier. Ze kreeg toen de hulp van de vrolijke en vriendelijke god Dinysos, maar moet  daarna met lede ogen moet toezien de Dionysos uit de beginjaren van hun relatie steeds duisterder wordt en meer en meer macht eist. 

Het is lastig om als de wereld zo ingericht is op mannen, hier als vrouw je eigen plaats op te eisen. 

Je kunt dan ook stellen dat dit de vrouwen in dit verhaal niet lukt. Ariade is niet echt een vrouw die heel actief ingrijpt in de gebeurtenissen om haar heen. In het begin van het verhaal maakt ze een bepaalde keuze die de rest van haar leven zal bepalen, maar op Naxos sluit ze haar ogen en besluit ze om bepaalde dingen niet te zien, en geen vragen te stellen. Ze weet diep in haar hart wel dat de luchthartige eredienst van Dionysos in iets duisters is veranderd, maar besluit om hier niks mee te doen om haar eigen veilige leven niet op het spel te zetten. Pas op het einde van haar leven maakt ze weer een actieve keuze, die ze dan helaas moet de dood moet bekopen. 

En ook Phaedra heeft als koningin van Athene wel een leven opgebouwd, maar dit is alleen dankzij het feit dat ze getrouwd is met de koning, niet vanwege haarzelf. En uiteindelijk loopt het ook met haar mis vanwege aan man. 

Nee, in de oude Griekse wereld en in de mythen die zich afspelen, heb je het als vrouw niet echt getroffen. 

Jennifer Saint heeft een prachtig debuut geschreven, dat voor mij dicht in de buurt komt van Circe van Madeleine Miller, waar ik vorig jaar echt van genoten heb. De schrijfstijl van Jennifer Saint is iets minder helder en iets bloemrijker dan die van Madeleine Miller, maar dit vond ik geen afbreuk doen aan het verhaal. 

Kortom, Ariadne is zeer de moeite waard om te lezen en als ik mag zeggen, de Nederlandse cover is echt schitterend. 

Eerder verschenen op Bettina Schrijft

Boeken van deze Auteur: