"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Bloedrood Morgenzwart

Zaterdag, 17 oktober, 2020

Geschreven door: Sophia Drenth
Artikel door: Johan Klein Haneveld

Duistere verhalen met een prachtige symboliek

[Recensie] Sophia Drenth is een van de meest interessante auteurs die binnen het fantastische genre actief is in ons taalgebied. Ze is tegenwoordig vooral bekend van haar Bloedwetten-serie en de bronvertellingen daarvan, maar ze begon met het schrijven van korte verhalen. Een heel aantal daarvan is verzameld in deze bundel, haar eerste gepubliceerde boek. Altijd spannend om te lezen als je een schrijver hebt leren kennen van zijn of haar latere werk, maar in dit geval viel het me absoluut niet tegen. Sophia’s zorgvuldige taalgebruik is al vanaf het begin duidelijk en ook de thema’s van haar latere werk zijn al in embryonale vorm te onderscheiden. In de tussentijd is ze wel een stuk beter geworden in het opvoeren van de spanning.

Laat ik beginnen met twee mogelijke kritiekpunten, die ook al in een andere bespreking op deze pagina [op Hebban/red.] zijn aangestipt (die recensie is echter zo negatief van toon dat ik vermoed dat van een persoonlijke vete sprake is. Dit boek kan op geen enkele manier maar één ster verdienen). Dat is ten eerste dat de tekst niet ‘vlot’ leest, door een uniforme opbouw en lengte van de zinnen en soms het gebruik van tangconstructies. Als iemand die zelf wel ‘vlot’ schrijft moest ik daar even aan wennen. Maar ik geloof dat Drenth bewust zo schrijft om de lezer een beetje af te remmen, om te voorkomen dat de ogen van de lezer diagonaal over de pagina gaan. Ze wil de lezer in plaats daarvan de kans geven de tekst echt op zich te laten inwerken. Ik merkte dat de verhalen daardoor nog beklemmender werden.

Ten tweede zijn sommige verhalen niet heel sterk afgerond. De wending is soms voorspelbaar, of het verhaal lijkt als een soort nachtkaars uit te gaan. Ik vind het inderdaad, zelfs een dag na lezing, moeilijk om specifieke ontknopingen van verhalen voor de geest te halen. Suggereert dat dat ze niet goed zijn? Verre van. De sfeer van de verhalen, de gebroken karakters en hun hopeloze queestes, de duisternis – die blijven allemaal wel hangen. Een sfeer die wel heel goed wordt weergegeven door de titel van de bundel, Boedrood, morgenzwart. Tegelijk een waarschuwing dat je als lezer wel een sterke maag moet hebben voor deze bundel, want niet alleen golft het bloed over de pagina’s, ook schuwt de auteur thema’s van seksueel en geestelijk misbruik niet en richt ze de schijnwerper op de duisterdere kant van religie. Interessant vond ik de terugkerende thematiek van de verhalen. In sommige verhalen spelen kunstwerken een belangrijke rol. Ze gaan over de makers, die hun ziel en zaligheid in de kunstwerken leggen en daar zelf soms door veranderen. Maar ook over de kijkers naar kunst, die soms zo in de ban raken van de creativiteit dat ze zichzelf vergeten. Dit is duidelijk een metafoor, want andere verhalen gaan over mensen die zijn geschapen door anderen, of die zijn veranderd in een soort kunstwerk, soms om een specifieke rol te vervullen (zo is er een kind met een ster op het voorhoofd getatoeëerd, en een jongen die duisternis om zich heen verspreidt). Dan gaat het om de gevolgen van de daden van anderen op onszelf en hoe wij die weer doorgeven. Soms positief, maar meestal in de vorm van beschadiging en misbruik. Anderen kerven hun initialen in ons en wij geven aan weer anderen door wat wij van hun ontvangen hebben. In het laatste verhaal van de bundel, het titelverhaal, wordt dit verbonden met religie aan de ene kant en vampirisme aan de andere kant – waarbij iemand ook veranderd wordt, het eeuwige leven krijgt. Maar met goede bedoelingen? Dit thema komt natuurlijk ook terug in het latere werk van de auteur, waar het niet voor niets gaat over ‘gemaakten’ en waar het misbruik waar mensen het slachtoffer van zijn geworden in hun uiterlijk zichtbaar wordt. Deze thematiek maakt ook deze bundel erg interessant. Waar ik verder van genoot was de geloofwaardige historische sfeer van de verhalen. Veel spelen zich af in een 18e of 19e-eeuws aandoende omgeving en zowel wat de beschrijvingen betreft als wat de soms archaïsche woordkeuze betreft werd ik door deze verhalen daadwerkelijk naar deze tijdvakken verplaatst. Ik had niet het idee dat ik las over 21e eeuwse karakters in een historische setting. Dit is een gave van de auteur die ik erg waardeer en een teken van de zorg waarmee ze haar verhalen componeert. De bundel bevatte niet alleen historische verhalen, maar ook verhalen in een echte fantasywereld en zelfs een SF-verhaal (Proefvlucht). Het toont de breedte van haar verbeelding. Het is jammer dat er nog maar weinig exemplaren beschikbaar zijn, maar iedereen met interesse in vooral de duisterdere kant van de verbeelding kan ik de bundel van harte aanbevelen.

Boekenkrant

Eerder verschenen op Hebban

Boeken van deze Auteur:

De Nepvampier

De bloedstollende avonturen van Vladimir von Rotenbeck 1 - De Nepvampier

Bloedwetten 2 - Verlossing

Bloedwetten 1 - Bloedwetten

Bloedwetten - 1000 Nachten