Zin en onzin van het internationaal recht
[Recensie] Advocaat en hoogleraar internationaal strafrecht Geert-Jan Knoops heeft niet bepaald een hoge pet op van politici. In zijn eind april verschenen boek Blufpoker over De duistere wereld van het internationale recht gaat er geen hoofdstuk voorbij zonder dat Knoops uithaalt naar de politiek die het internationaal recht willekeurig toepast en “veelal zonder verstand van zaken spreekt”.
De politieke inmenging in het internationaal recht leidt er volgens Knoops toe dat het publiek zijn vertrouwen verliest in de toepassing ervan. “Het internationale recht ontleent zijn legitimiteit en dus morele autoriteit aan hoe rechtvaardig het voor ons burgers wordt toegepast.”
Bij internationaal recht geldt maar al te vaak het recht van de sterkste, stelt Knoops vast. Waarom heeft het Internationaal Strafhof in Den Haag tot dusverre bijvoorbeeld alleen Afrikanen aangeklaagd?
Maar het zijn niet alleen politici die het internationaal recht een slechte naam bezorgen. Ook advocaten en rechters worden maar al te vaak niet begrepen. In Sierra Leone wordt Knoops, die daar actief is voor het Special Court for Sierra Leone, geconfronteerd met een man wiens been tijdens de oorlog blijkt te zijn geamputeerd. De man moet niets hebben van het oorlogstribunaal. “You people do not know what justice is”, leest hij Knoops de les.
Knoops’ boek bevat tal van actuele voorbeelden: van het geweld rondom de verkiezingen in Ivoorkust via de in Libië gestrande Nederlandse Lynx-helikopter tot de doodstraf voor de Iraans-Nederlandse Zahra Bahrami. De dood van Osama bin Laden kwam helaas net te laat om nog mee te nemen in het boek.
Knoops is soms heel legalistisch, maar op andere momenten juist weer zeer praktisch: bijvoorbeeld als hij voorrekent hoeveel geld er gemoeid is met het runnen van internationale straftribunalen. Dat zorgt ervoor dat zijn boek in ieder geval de nodige spannende gesprekken aan de keuken- of borreltafel kan opleveren.
—
Eerder verschenen in Wordt Vervolgd
