"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Bosatlas van de duurzaamheid

Maandag, 30 december, 2019

Geschreven door: Henk Leenaers, Eelco Beukers
Artikel door: Rijkert Knoppers

 De zoektocht naar duurzaamheid in kaart gebracht

[Recensie] Wie de onlangs verschenen Bosatlas van de duurzaamheid doorbladert, zal dankzij de prachtige illustraties, infographics, diagrammen en het volop aanwezige kaartmateriaal niet zo snel denken dat dit naslagwerk handelt over een ernstig onderwerp als duurzaamheid. Toch behandelt dit boek wel degelijk zeer serieuze problemen, waaronder de verandering van het klimaat, de grondstoffencrisis, het verlies aan biodiversiteit en bijvoorbeeld de wateroverlast in Amsterdam, allemaal kwesties waar op korte termijn nog geen oplossing voor te vinden is.

Misschien is het maar goed, dat de atlas een positieve uitstraling heeft, want nu krijg je op diverse manieren inspiratie om aan de problematiek te gaan werken. Zo lezen we dat in Amsterdam de grootste inkomende materiaalstroom uit biomassa en delfstoffen bestaat. Het goede nieuws is dat de biomassa hiervan mogelijk geschikt is voor bioraffinage, waardoor het materiaal valt om te zetten in eiwitten, vezels en verpakkingsmaterialen. Bij het hoofdstuk over elektrisch rijden staat vermeld dat ons land de grootste laadpalendichtheid ter wereld bezit. Ook komen we in hetzelfde hoofdstuk te weten wat de actieradius van de verschillende modellen elektrische auto’s is, en dat blijkt, tenminste bij bepaalde merken, nog helemaal zo slecht niet te zijn.

Mede door de ruime opmaak, het grote aantal onderwerpen en het gering aantal bladzijden blijft de tekst in het algemeen tamelijk summier. Op sommige plaatsen zelfs al te summier. Zo staat er dat China en de Verenigde Staten de grootste elektriciteitsproducenten ter wereld zijn, maar is dit in absolute zin of per inwoner? Op pagina 33 staat een pleidooi voor de aanleg van waterkrachtcentrales, maar waar zouden die moeten komen, in Nederland of ergens anders op de wereld? De barometerpagina over water laat een grafiek van het neerslagtekort zien, betreft dat de mondiale situatie of gaat het over Nederland?

Boekenkrant

Daarnaast vertoont het trefwoordenregister op veel plaatsen tekortkomingen. De term regenwaterknelpunten zou volgens het register op de pagina’s 144 en 145 moeten voorkomen, maar op pagina 145 is dat woord niet te vinden. Dat het onderwerp woningen ook op de pagina’s 130 tot en met 133 aan bod komt staat niet in de index vermeld. En een niet onbelangrijke begrip als energieopslag, dat wel herhaaldelijk in de tekst voorkomt, heeft de trefwoordenlijst zelfs helemaal niet gehaald.
Ook de indeling naar onderwerp is soms niet al te logisch. Dat de onderwerpen groen gas, warmtenetten en warmtepompen bij het hoofdstuk over gebouwen zijn ondergebracht valt nog wel te verdedigen, maar dat warmte uit water, ofwel aquathermie, in het hoofdstuk over water is geplaatst in plaats van bij het hoofdstuk over energie ligt minder voor de hand.

Maar goed, als introductie op de zeer complexe materie rondom duurzaamheid geeft deze atlas een goede aanzet, met name vanwege de brede aanpak. Wie meer wil weten kan bovendien altijd terecht bij de keurig vermelde (literatuur)bronnen, die onderaan op elke pagina staan.

Eerder verschenen in TW