"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

CALM. THE. FUCK. DOWN.

Dinsdag, 19 februari, 2019

Geschreven door: Asha ten Broeke
Artikel door: Mik Vaes

Pleiten voor luisteren naar de ander

[Recensie] De titel van dit boek verwijst naar een opvoedtip die Asha Ten Broeke ooit las in een artikel van David Vienna. Het gaat dan niet over de kinderen maar juist over de ouders. Het komt erop neer dat als je zelf kalm blijft het met die kinderen ook wel goed komt. Dit principe is makkelijk uit te breiden tot heel veel situaties, klein en groot. Het is vaak beter eerst even na te denken voor je iets doet of zegt. Klinkt logisch.

Ten Broeke schrijft columns en blogs over onderwerpen waarover tegenwoordig veel en soms heftig gediscussieerd wordt. Onderwerpen waarover de meningen vaak fel zijn en mensen elkaar voor van alles en nog wat uitmaken. Discussies over gendergelijkheid, zwarte pieten en witte mensen, milieubelang versus eigenbelang, klimaatverandering, lichamelijke perfectie en feminisme. Een deel van deze columns, die van 2012 tot en met 2018 verschenen in de Volkskrant, Trouw, Opzij en UT-nieuws, zijn nu gebundeld in dit boek.

De stukken in Calm. The. Fuck. Down. gaan onder andere over waarom vrouwen veel minder (literaire) prijzen winnen dan mannen en boeken over vrouwen al helemaal geen; over hoe psychologische onderzoeken maar onder zo’n 12% van de mensen uitgevoerd worden (WEIRD: western, educated, industrialized, rich, democratic en dan daarvan meestal het plakje witte, hoogopgeleide jongeren) en dus waarschijnlijk helemaal niet op iedereen van toepassing zijn. En wat voor invloed dat heeft op ons mensbeeld. Over ‘shifting baselines‘, veranderingen die herijken wat we normaal vinden, waarin de norm verandert en we wennen aan dingen die we een paar jaar geleden nog absurd en extreem vonden. Over sommige van deze onderwerpen schreef zij al eerder in haar boeken Het idee m/v, ontmaskering van een hardnekkig denkbeeld en Eet mij, de psychologie van eten, diëten en te veel eten.

Ten Broeke gooit zichzelf in de strijd. Ze laat zien dat het persoonlijke politiek is en dat politiek invloed heeft op alle persoonlijke zaken. Vooral als je afwijkt van de norm. Zij geeft haar ongezouten maar afgewogen mening aan de hand van situaties in haar dagelijks leven. Als moeder, als vrouw, als mens met een dikker dan gemiddeld lijf, als wetenschapsjournalist, psycholoog en als chronisch zieke. Ze probeert niet een discussie te winnen maar pleit voor een meer luisteren naar de ander en ze geeft die ander een stem. Haar stem. Daarbij doet ze mij denken aan hedendaagse auteurs als Rebecca Solnit (Mannen leggen me altijd alles uit en De moeder alle vragen), Roxane Gay (Honger),  Chimamanda Ngozi Adichie (We should all be feminists) en Anousha Nzume (Hallo witte mensen).

Boekenkrant

Door zichzelf nadrukkelijk in haar stukken te schrijven stelt de auteur zich kwetsbaar op. In deze tijd krijg je daarvoor al bijna per definitie reacties, en niet alleen maar aanmoedigende. Een aantal van de stukken in dit boek gaan over deze reacties. Die liegen er niet om. Ik ga ze hier niet herhalen maar geloof me als ik zeg dat ze beschamend zijn. Voor de schrijvers ervan. De kunst om dan zelf kalm te blijven lijkt me bijna een onmogelijke. Als al die mensen een paar minuten nadenken voor ze losgaan zou er volgens mij al heel veel gewonnen zijn.

Eerder verschenen haasblog