Overeind blijven bij verdriet
[Recensie] De avond is ongemak is een aangrijpend verhaal over het verlies van een broer. Een verhaal over hoe leegte en eenzaamheid genadeloos toe kan slaan. Op poëtische en indringende wijze neemt de schrijfster ons mee met Jas, een tienjarig meisje wiens broer verdrinkt in een wak tijdens het schaatsen. De impact van de dood op het gereformeerde boerengezin wordt levendig zichtbaar gemaakt door de ogen van Jas.
“Ze zeiden mooie dingen over mijn broer, terwijl de dood lelijk was en zo taai als een verloren tijgernootje dat we dagen na een verjaardag ergens achter een stoel vonden of onder de televisiekast.”
Jas probeert op haar eigen kinderlijke manier overeind te blijven tussen de volwassenen die langzaam verteerd worden door hun verdriet. Haar wereld, zoals hij geworden is, te doorgronden en beïnvloeden. Te redden zelfs. Zoals kinderen dit nu eenmaal doen. Haar jas die ze besluit niet meer uit te trekken. De koeien die sterven. De twee padden in de emmer die maar niet willen paren maar dat absoluut moeten doen om zo het huwelijk van haar ouders te redden. De volwassen woordkeuze van de schrijfster is hierin niet belemmerend en blijft zeer geloofwaardig.
Rijneveld schrijft gedetailleerd, meeslepend en observerend zonder afbreuk te doen aan de fantasievolle werkelijkheid van een kind dat met haar laatste kracht op zoek gaat naar redding en liefde in een omgeving die stil lijkt te staan en af lijkt te brokkelen. In de hoop terug te vinden wat ze verloren is en niet meer te verliezen dan ze aankan.
—
Voor het eerst verschenen op de Leesclub van Alles
