Verleden en heden in spannende Noorse thriller
In de bossen rond Nordmarka ontdekken studenten bij het opzetten van hun tent een skelet. Een politieteam onder leiding van inspecteur Tommy Bergmann onderzoekt het graf en vindt daarin de stoffelijke resten van drie mensen, een man, een vrouw en een kind. Kort na deze ontdekking wordt Carl Oscar Krogh vermoord. Hij was een beroemde verzetsheld uit Tweede Wereldoorlog en op hoge leeftijd nog steeds bezig te onderzoeken wie de leider van het Noorse verzet, Kaj Holt, in 1945 om het leven bracht. Tommy Bergmann raakt er steeds meer van overtuigd dat er een verband bestaat tussen de twee zaken en raakt er door geobsedeerd.
Gard Sveen (1969) is een Noorse misdaadauteur die in 2013 debuteerde met de thriller De doden hebben geen verhaal (Den siste pilegrimen). Voor dit boek kreeg hij zowel De Gouden Revolver, de prijs voor de beste Noorse thriller van het jaar als de prestigieuze Glazen Sleutel, een soortgelijke prijs maar dan voor heel Scandinavië. In het dagelijks leven werkt Gard Sveen als senior-adviseur voor het Noorse ministerie van defensie.
De doden hebben hebben geen verhaal is een lijvige thriller van meer dan vijfhonderd bladzijden en bestaat uit vijf delen. Het verhaal kent twee lijnen. De eerste speelt zich af tijdens de Tweede Wereldoorlog en gaat over Agnes Gerner die een belangrijke rol vervult in het Noorse verzet tegen Nazi Duitsland. In de tweede verhaallijn speelt inspecteur Tommy Bergmann de hoofdrol. Hij is belast met het onderzoek naar de dood van Carl Oscar Krogh en ontdekt schokkende verbanden met een bijna vergeten verleden. Beide verhaallijnen zijn belangrijk en dusdanig knap met elkaar verweven dat er een bijna perfecte balans tussen de twee bestaat.
Het verhaal is goed geconstrueerd maar complex en vraagt de nodige aandacht van de lezer. Deze complexiteit wordt onder andere veroorzaakt door de vele, goed uitgewerkte, personages die in het verhaal voorkomen. Tommy Bergmann die een bedenkelijk verleden heeft, is een bekwame politieman die naarmate je hem beter leert kennen steeds sympathieker wordt en Agnes Gerber is de verzetsvrouw die haar rol overtuigend speelt en daarbij voor moeilijke beslissingen komt te staan. Spanning is er voldoende en de ontknoping uitermate verrassend, zoals het in een goede thriller behoort te zijn.
Ergens in het midden van het verhaal maakt Gard Sveen een aantal opmerkingen over de jeugd van Tommy Bergmann. Zij zijn zo kort dat ze makkelijk aan de aandacht kunnen ontsnappen maar een voorbode voor een interessante karakterontwikkeling in volgende boeken zijn ze zeker.
Scandinavische thrillers hebben door de jaren heen een prominente plaats ingenomen in de misdaadliteratuur en hebben zich altijd kunnen verheugen in brede publieke belangstelling. Toch was er de laatste jaren sprake van een zekere sleetsheid. Er debuteerden weinig schrijvers, die indruk maakten en de bestaande garde bewandelde platgetreden paden met weinig tot geen oog voor vernieuwing. Gard Sveen bewijst dat bron niet is opgedroogd.
De doden hebben geen verhaal is een voortreffelijke thriller waar menig liefhebber heel veel plezier aan zal beleven.
—
Eerder verschenen op http://mijnboekenblog.com/ en in een ingekorte versie in het Algemeen Dagblad
