Over de politiek noodzakelijke verzoening met tragiek
[Signalering Wij moderne mensen weten ons niet meer te verzoenen met tragiek, zo stelt politiek filosoof en bestuurskundige Paul Frissen. We leggen ons niet neer bij pech, leed en rampen, maar eisen voortdurend bescherming van de staat. Maar juist het besef dat het bestaan onvolmaakt is en vol tegenstrijdigheden zit, is nodig om de maatschappelijke pluraliteit te waarborgen.
De politiek zou zich moeten presenteren als ‘fatalistisch’, zodat de grenzen van de maakbaarheid als tragiek beschouwd kunnen worden, in plaats van als gevolg van tekortschietende kennis en kunde. Fatalisme behoedt ons voor de totalitaire verleiding en bevordert de vrije samenleving. De kern van vrijheid is onenigheid. Die is onoplosbaar, vindt Frissen en leidt onvermijdelijk tot steeds nieuwe conflicten. Niets doen is dan soms beter dan je overal mee bemoeien, wetende dat de kans groot is dat er alsnog ongewenste dingen zullen gebeuren.
Daarom moet de overheid wat betreft Frissen terughoudend zijn ten opzichte van de samenleving, want vrijheid is noodzakelijk om minderheden en rechten te beschermen. Niets doen is goed voor de democratie, regelzucht en dadendrang is slecht.
—
Eerder verschenen in De Helling
