"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

De Finse weduwe

Zaterdag, 10 april, 2021

Geschreven door: Mark Cloostermans
Artikel door: Jeannie Bertens

Heerlijke klassieke speurder in hartje Brussel van de negentiende eeuw 

[Recensie] De Finse weduwe is het tweede deel in een serie literaire detectiveromans die geïnspireerd zijn op het werk van Hendrik Conscience (1812 – 1883), een Vlaamse schrijver. Elk deel is apart te lezen. Het eerste deel Conscience, de terugkeer (maart 2020) heeft de Hercule Poirot Debuutprijs gewonnen. De verhalen rondom Henri Conscience (de hoofdpersoon) spelen aan het einde van de negentiende eeuw in België. België is dan in ontwikkeling, het zelfbewustzijn van de Vlamingen neemt toe, de industriële revolutie zet door.

De Finse weduwe speelt zich af in Brussel, Henri en zijn kersverse huishoudster Clara hebben zich daar net gevestigd. Henri heeft er een praktijk geopend als detective, maar heeft het nog niet druk. Dat verandert wanneer de politie-inspecteur Van Roosemael zijn hulp inroept. Er zijn twee gewelddadige moorden gepleegd en men vermoedt dat de moordenaar, die zich Gods Luitenant noemt, op jacht is naar meer slachtoffers. Zijn jachtterrein is de Cercle des Arts Contemporains et Progressistes, een groep die overwegend uit mannen bestaat die vanwege de heersende moraal niet voor hun geaardheid in het openbaar uit kunnen komen.

Liever wegkijken

De spilfiguur in de Cercle is echter een vrouw, Isabella Färvi, een Finse die na de dood van haar man in Brussel is blijven wonen. Van Roosemael heeft de hulp van Henri nodig om de moordzaak op te kunnen lossen, zijn onderzoek krijgt van hogerhand weinig steun en geldelijke middelen. Ze weten het liefst zo weinig mogelijk af van de Cercle en wat zich daar tussen de mannen afspeelt en kijken liever weg. Henri gaat op onderzoek uit en begint bij Isabella. Hij raakt door haar in verwarring, waarom is ze in hemelsnaam in Brussel gebleven toen haar echtgenoot overleed, wat zit daarachter? Hij gaat naar een bijeenkomst van de Cercle en wint daar informatie in over de vermoorde mannen.

Pf

Een van zijn vrienden, de dierenarts Wellens, infiltreert bij de Cercle door daar een tekencursus te gaan volgen. Ook Clara wordt ingezet bij het onderzoek. Haar talenten liggen bepaald niet op het huishoudelijke vlak maar ze is niet bang aangelegd en heeft een helder brein. Henri wordt in zijn onderzoek tegengewerkt en niet alleen door zijn tegenstander Gods Luitenant maar ook door de leden van de Cercle én nog een geheimzinnig genootschap.

Verschil tussen arm en rijk

De auteur leert ons het Brussel van 1869 kennen. In dat Brussel was Frans de voertaal en keek men neer op de Vlamingen. Het verschil tussen rijk en arm is groot en voor de rijke elite gelden andere regels. Homoseksualiteit is een zonde (sodomie), maar rijke mensen kunnen zich veroorloven om een eigen kringetje te maken waar ze zich wél vrijelijk kunnen bewegen, de Cercle. Maar stadsbestuur en politie willen niets met de Cercle te maken hebben, ze willen er niet aan worden verbonden. Ruimte dus voor Henri Conscience en zijn metgezellen.

Mark Cloostermans creëert met Henri Conscience een speurder a la Sherlock Holmes, eentje met een scherp verstand die weinig nodig heeft om verbanden te leggen en actie te ondernemen. Van deze speurder zullen we zeker nog veel horen. 

Eerder verschenen op Perfecte Buren

Boeken van deze Auteur: