Goed luisteren naar de natuur
“Wanneer we het gevoel hebben dat we er helemaal bij horen, werpt dat een heel ander licht op natuurbeschermingsmaatregelen.”
[Recensie] Eurocommissaris voor Milieu en Visserij, Virginijus Sinkevicius, benadrukte dat wanneer we het in het kader van de Europese Green Deal over biodiversiteit hebben, we het ook over onszelf hebben. Peter Wohlleben nodigt de lezer met dit boek uit om met hem mee te gaan het bos in, om te kijken of de oude band tussen mens en natuur nog intact is.
“Het inzicht dat wij nog steeds deel uitmaken van dat prachtige systeem en functioneren volgens dezelfde regels als alle andere soorten, begint gelukkig echter langzaam door te dringen. De natuurbescherming zal pas werkelijk zoden aan de dijk zetten als wij begrijpen dat het daarbij niet alleen om andere soorten gaat, maar in de eerste plaats om onszelf.”
Daarmee is gelijk ook de inzet van dit boek duidelijk.
In 31 korte hoofdstukjes daagt Wohlleben de lezer uit om het avontuur met de natuur aan te gaan en te ontdekken dat we deel uitmaken van de natuur en zelf natuur zijn. De eerste vijf hoofdstukjes draaien om de vijf zintuigen zien, horen, reuk, proeven en voelen. Als zesde zintuig behandelt Wohhleben het voorvoelen van gebeurtenissen en als mogelijk zevende lichaamsbewustzijn. Tal van bijzondere vragen passeren daarbij de revue. Doel van de hoofdstukjes is duidelijk te maken dat onze waarnemingsvermogens niet gedegenereerd zijn en prima in staat om signalen uit de natuur op te vangen. We hebben die vaardigheden alleen een tijd genegeerd, met wat training doen ze in twee weken tijd niet onder voor die van wilde dieren.
Wohlleben verkent vanuit zijn normatief-wetenschappelijke achtergrond, dus niks zweverigs – maar zich wel bewust van het feit dat veel wetenschappelijke uitspraken relatief zijn – de mogelijkheden om via elektrische velden met bomen te communiceren.
Interessant ook zijn de hoofdstukken waarin Wohlleben de eeuwenoude cultussen van boomverering en paasvuren beschrijft, in beiden herkent hij de oude Germaanse natuurgodsdienst. En omdat hij niets met religie heeft, gaat Wohlleben in gesprek met de filosoof Emanuele Coccia, die een boek over het leven van planten heeft geschreven (The Life of Plants). Hij gaat in op de manier waarop onze relatie met het bos zijn neerslag heeft gevonden in onze taal, op de nieuwste trend die vanuit Japan naar Duitsland over is komen waaien: bosbaden en op de geneeskrachtige aspecten van vele bomen.
En passant ontkracht Wohlleben de kritiek dat de trend richting de natuur iets zou zijn van mensen die in hun vrije tijd niets meer over politiek of milieuvervuiling willen horen en in de natuur op zoek zijn naar een ideale wereld, die helemaal niet bestaat. Natuur als een vorm van ‘escapisme’. Net als ‘esoterisch’ en ‘decadent’ is ‘escapisme’ volgens Wohlleben een manier om ons nieuwe gevoel voor de natuur in diskrediet te brengen.
Peter Wohlleben is een Duitse boswachter en is een uitgesproken pleitbezorger van een ecologisch en economisch duurzaam bosbeheer. Bij Uitgeverij Lev. Verschenen al verschillende boeken van hem. Wohlleben wil met zijn boeken, lezingen, magazine en een film over bomen zijn kennis over het bos doorgeven, dat doet hij ook via zijn Waldakademie in Wershofen (Duitsland) en via zijn Facebook-pagina, waar veel filmpjes van hem op staan.
—
Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles
