"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

De huilende molenaar

Vrijdag, 17 september, 2021

Geschreven door: Arto Paasilinna
Artikel door: Agnes Eikema

Excentriekeling laat zich niet opsluiten

[Recensie] Arto Paasilinna was een van de populairste auteurs van Finland en schreef een groot aantal romans. Zijn bekendheid is niet alleen binnen de grenzen van Finland gebleven, ook in het buitenland zijn er miljoenen exemplaren van zijn boeken in omloop. Onlangs kwam bij Wereldbibliotheek De huilende molenaar uit, uit het Fins vertaald door Annemarie Raas.

Gunnar Huttunen is een man van middelbare leeftijd en koopt in een klein dorpje in Finland een oude molen. Tot ieders verbazing weet hij de oude molen aan de praat te krijgen. En dat niet alleen, zijn vakkundigheid zorgt voor ingetogen bewondering van de dorpsbewoners. Geen vuiltje aan de lucht zou je zeggen. Het is alleen dat Gunnar niet echt tussen de dorpsbewoners past. Hij is een beetje eigenaardig. En alles wat een beetje vreemd en eigenaardig is weren de dorpsbewoners het liefst.

Het onpeilbare gedrag van Gunnar, zoals dat hij van het ene moment heel vrolijk is en het andere moment erg neerslachtig, accepteren de dorpsbewoners nog wel. In de zin van dat ze het gedogen. Maar dat Gunnar ‘s nachts soms huilt als een wolf en daarmee de honden van het dorp wild maakt vinden ze te eigenaardig. Het is een opeenstapeling van rariteiten die Gunnar de das omdoen: ze willen hem uit het dorp hebben en opgesloten zien in het gesticht. Want daar hoort hij thuis, die rare man. Gunnar is alleen niet voor één gat te vangen en zet zijn hakken in het zand. Wat volgt is een bizarre situatie waarbij alle grenzen van het ‘normale’ worden overschreden.

De huilende molenaar is een prachtig verhaal over situaties die je kunt begrijpen en welke je moet accepteren. Iedereen heeft het over dat Gunnar normaal moet doen, maar wie bepaalt wat normaal is? We zijn tenslotte allemaal een eigen individu met gedachten, gevoelens en emoties. Wie bepaalt wat de gangbare normen, waarden en gedragingen zijn? En bovenal, is het uitsluiten moreel rechtvaardig wanneer iemand zich niet normaal gedraagt (conform wensen van andere individuen). Het lijkt wel alsof de dorpsbewoners bang zijn voor het onbekende.

Boekenkrant

Paasilinna laat met dit verhaal zien wat er gebeurt wanneer deze grenzen overschreden worden en daardoor ook het verschil tussen goed en kwaad. Gelukkig laat hij ook zien dat niet iedereen bevooroordeeld en slecht is. Het verhaal is daardoor tijdloos, leerzaam maar bevat bovendien ook nog eens humor. Gunnar is naast zijn eigenaardigheden een intrigerend personage die zichzelf, maar de dorpsbewoners ook niet altijd begrijpt. Het is heerlijk geschreven, vooral het kat- en muisspel tussen Gunnar en de dorpsbewoners laat de lezer het bizarre van de situatie inzien. Eigenlijk is het triest dat het zo ver moet komen, maar Paasilinna weet het met humor te brengen.

Eerder verschenen op Boekenz

Boeken van deze Auteur:

De zelfmoordclub