"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

De kolibrie

Vrijdag, 3 april, 2020

Geschreven door: Sandro Veronesi
Artikel door: Jan Koster

Treurig en hoopvol

[Recensie] De hoofdpersoon in De kolibrie door Sandro Veronesi is Marco Carrera. Hij heeft die bijnaam te danken aan zijn groeistoornis in zijn jeugd. Wat de bedenker van die bijnaam toen niet kon weten is dat een ander kenmerk van deze vogel gedurende zijn leven ook op hem van toepassing blijkt te zijn. Het beestje verbruikt veel energie om bewegingloos te blijven.

De kolibrie vraagt wel wat van de lezer. Er gebeurt veel en van alles. Het verhaal verspringt vaak in de tijd. Belangrijke gebeurtenissen en personen duiken op verschillende plaatsen in het verhaal op, soms juist ook als de herinnering alweer wat is vervaagd. De stijl en de vorm waarin het wordt verteld wisselt frequent. Het is die inspanning meer dan waard.

Het gaat over Marco Carrera, zijn hele levensloop passeert de revue. Zijn kinderjaren zijn tamelijk onbezorgd. Hij heeft niet in de gaten dat het huwelijk van zijn ouders een grandioze mislukking is. Dat besef komt pas later.
Zijn beste jeugdvriend is Duccio. Een bijzondere man die over profetische gaven lijkt te beschikken. Dat komt op een dramatische manier aan het licht als de twee op reis gaan met het vliegtuig. Althans, dat was het plan. Op het allerlaatste moment besluiten zij niet te vertrekken en dat is maar goed ook.

Hij ontmoet de stewardess die de rampvlucht heeft gemist. Zij had haar dienst geruild om beenmerg af te kunnen staan aan haar zus met leukemie. Dit toeval vormt de smalle basis van een wankel huwelijk. Ze krijgen wel een dochter. Het kind krijgt al op jonge leeftijd te maken met een psychische stoornis maar daar komt ze overheen. De kolibrie blijft veel vaker thuis dan voorheen en neemt de zorg grotendeels over van zijn vrouw.

Hereditas Nexus

Er is een andere vrouw met wie Marco een hechte band heeft, Luisa. De avond dat zijn relatie met dit buurmeisje begon was er één vol dramatiek. De broer van Marco had ook een oogje op haar en hun relatie luidde de permanente verwijdering in tussen de broers. Zelfs het overlijden van hun ouders en de smeekbeden van Marco daarna konden daarin geen verandering brengen. Alles wordt overschaduwd door het grootste drama van die avond, een voorval dat iedereen in het gezin raakt.

Als je het zo terugleest zou je gemakkelijk de indruk kunnen krijgen dat De kolibrie een aaneenschakeling van ellende is, een dieptreurig boek vol slechte huwelijken, overlijdensgevallen en hopeloze liefdes. Sandro Veronesi heeft dat weten te voorkomen door de emoties op afstand te houden. Natuurlijk wordt Marco telkens weer geraakt door wat er gebeurt maar hij doet zijn bijnaam eer aan. Al zijn energie besteedt hij eraan om door te kunnen fladderen omdat er altijd wel wat is om voor te leven.

Het beste voorbeeld is zijn kleindochter. Marco krijgt door omstandigheden de zorg voor haar en het levenslustige, intelligente kind houdt hem op de been. Als zij wat ouder wordt groeit bij hem de hoop dat zijn aandacht welbesteed is omdat zij uitgroeit tot iemand die het in zich heeft de wereld beter te maken, al is het maar een heel klein beetje.

Het slot van De kolibrie speelt in de nabije toekomst, 2030. Het is het eerste moment dat de emotie echt voelbaar is en juist daardoor stevig binnenkomt. Het is het memorabele slotakkoord van een prachtige roman.

Eerder verschenen op jkleest.nl

Boeken van deze Auteur: