"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

De laatste zomer in de stad

Vrijdag, 14 augustus, 2020

Geschreven door: Gianfranco Calligarich
Artikel door: Agnes Eikema

Prachtig, tijdloos verhaal

[Recensie] De laatste zomer in de stad van Gianfranco Calligarich verscheen voor het eerst in 1973 en groeide langzaam uit tot een cultroman. Veertig jaar na dato is het boek opnieuw ontdekt en ook in het Nederlands verschenen. Els van der Pluijm heeft de vertaling verzorgd.

Rome is een stad waar ik nooit ben geweest maar die ik zo graag nog eens wil bezoeken. De geschiedenis, de kunst, architectuur, het Italiaanse ten en de sfeer lijken mij fantastisch. Ook Leo, de hoofdpersoon uit De laatste zomer in de stad, wil naar Rome. Hij verlaat zijn geboortestad Milaan om het burgerlijke leven dat voor hem ligt te ontvluchten.

Rome

Leo heeft grote dromen die hij in deze dynamische en levendige stad waar wil maken. Hij wil het maken, beroemd worden en het Italiaanse leven leiden waar hij zo naar uitkijkt. Vol goede moed is hij op pad gegaan om het leven te leiden dat hij zo graag wil. De werkelijkheid is dat Leo het vooral moet hebben van de vrijgevigheid van zijn vrienden. Hij woont zelfs tijdelijk in een huis dat niet het zijne is. Ook zijn werk past niet bij het leven dat hij voor ogen had. Als redacteur bij een sportkrant schrijft hij de artikelen niet eens zelf maar mag ze overtypen. Kortom: van zijn plannen is nog niet heel veel terechtgekomen en dat beseft Leo maar al te goed. Vooral wanneer hij om zich heen kijkt, zijn vrienden en kennissen ziet die (meer) succesvol zijn. Hij observeert het leven dat aan hem voorbij trekt en kan maar niet bepalen wat zijn rol is of zou moet worden.

Boekenkrant

Tijdens een van zijn bezoekjes aan een bevriend stel loopt hij de wonderlijke Arianne tegen het lijf. Ook zij kampt met problemen, hoewel die voornamelijk van psychische aard zijn. Hoe dan ook, de twee kunnen vanaf dat moment niet met en niet zonder elkaar. Ze cirkelen om elkaar heen, zonder onvoorwaardelijke overgave die bij liefde hoort. Het lijkt alsof ze zich allebei niet helemaal willen of kunnen blootgeven, alsof ze te kwetsbaar zijn om gezien te kunnen worden. Arianne intrigeert Leo, hoewel haar wervelende persoonlijkheid niet goed is voor zijn stabiliteit. Calligarich weet deze dans van gevoelens even goed te vangen als de kwetsbaarheid en onzekerheid van Leo.

En dan komt de zomer…

Alles verandert tijdens de intens warme zomer en Leo weet zijn plek in de stad nog steeds niet te vinden. Hij lijkt altijd de buitenstaander te zijn die het leven in Rome observeert en analyseert zonder daaraan deel te nemen. Leo keert in zichzelf. Eenzaamheid kan zich in verschillende situaties uiten, zeker ook te midden in een drukke stad met veel vrienden en kennissen om je heen. Het speelt hem parten. Calligarich weet deze onzekerheid en kwetsbaarheid op een prachtige manier te vangen, zonder daar té veel woorden aan vuil te maken. Wat daarnaast bijzonder is dat het verhaal tijdloos is en niet plaatsbepalend: dit zou op ieder moment in een andere stad kunnen plaatsvinden (hoewel het Italiaanse sfeertje, het eten en de kunst(geschiedenis) er dan maar even bijgedacht moeten worden).

Als lezer weet je het wanneer je alleen al afgaat op de titel. Dit wordt de laatste zomer van Leo in de stad. Hoe gaat Leo die zomer doorkomen? En bovenal, wat gaat hij daarna doen? Door de overweldigende plot komt het verhaal nog eens harder binnen. Een prachtig, tijdloos verhaal over een jongvolwassene die zijn draai in het leven probeert te vinden.

Eerder verschenen op Boekenz

Boeken van deze Auteur:

De laatste zomer in de stad