"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

De lijst van dingen die niet zullen veranderen

Zaterdag, 2 januari, 2021

Geschreven door: Rebecca Stead
Artikel door: Jaap Friso

Kleine problemen zijn ook problemen

[Recensie] Op de covertekening zit een meisje op de maan. De slaapkamer in het huis van haar moeder heeft twee ramen naast elkaar. Als kleuter rende Bea van het ene naar het andere raam om bij het ene raam te roepen: ‘maan’ en bij het tweede: ‘ande maan’. Als tiener bedenkt ze dat haar leven met haar ouders lijkt op een kamer met twee grote ramen met verschillende ramen.

Een mooi beeld uit De lijst van dingen die niet zullen veranderen dat symbool staat voor het leven van de puber nadat haar ouders uit elkaar zijn gegaan. Heel dramatisch is het niet, geen vechtscheiding of andere ellende. Haar vader is verliefd geworden op een man, een hele leuke man nog wel. Met wie hij gaat trouwen. Haar moeder is er oké mee en er is ogenschijnlijk dan ook weinig aan de hand, behalve dat het in het hoofd van Bea nogal gaat tollen. Ze is nou eenmaal een piekeraar.

Juist dat ontbreken van echte ellende maakt het boek interessant. Want ook kleine problemen en veranderingen betekenen iets in het leven, zeker in dat van kinderen. Bea heeft behoefte aan vastigheid en heeft daarom een lijst opgesteld met dingen die niet zullen veranderen. Wat wel verandert is dat ze er een zus bij krijgt, de dochter van de aanstaande echtgenoot van haar vader, en daar is ze erg opgewonden over. Al maakt ze zich er dan weer zorgen over hoe dat voor haar moeder is en blijkt de nieuwe zus nogal afstandelijk.

Stead geeft een inkijkje in de kronkels van het puberbrein waarin kleine dingen onnoemelijk groot kunnen worden. Ze denkt al snel dat dingen haar schuld zijn, zoals een incident met het nichtje en de afwijzende houding van de broer van haar stiefvader op de bruiloft. Dat getob is mooi weergegeven in gesprekken met een psycholoog. Stead schrijft in een directe stijl, rechtstreeks uit het hoofd van haar protagonist, waardoor haar zieleroerselen dichtbij komen.

Hereditas Nexus

De gelauwerde Amerikaanse Stead is de auteur van een klein maar fijn oeuvre (Als je terugkomt,  De spionnenclub  Wie je morgen bent) van puberboeken met een psychologische ondertoon waarin het gaat over die fase waarin zoveel verandert. De lijst van dingen die niet zullen veranderen gaat over de hunkering naar veiligheid en geborgenheid maar vooral over de liefde. Bea komt er achter dat houden van betekent dat je niet iemand anders hoeft te worden dan wie je bent. Dat heeft ze van haar vader en zijn nieuwe man geleerd.

Eerder verschenen op Jaapleest