Dirk Donker Curtius
[Signalering] Vrijwel iedere biografie wil bewijzen dat haar hoofdpersoon grote historische betekenis had – waarom verdient één persoon anders zoveel aandacht? Matthijs van de Waardt betoogt dat de 19de-eeuwse advocaat, publicist, politicus en minister Dirk Donker Curtius van doorslaggevend belang was voor het tot stand komen van de grondwet van 1848. Die was volgens Van de Waardt zonder de inzet van zijn hoofdpersoon niet door regering, Raad van State en beide Kamers geaccepteerd.
En passant plaatst deze biografie daarmee de geschiedenis van de grondwet nu eens niet in het licht van wat volgde, maar in de geschiedenis van het liberalisme van de eerste helft van de 19de eeuw. Donker toont een andere kant van het liberalisme dan Thorbecke. Donkers variant was strijdbaar, maatschappelijk betrokken en een beetje onfatsoenlijk. Zijn pragmatische houding werd hem na 1848 door Thorbecke en zijn medestanders niet in dank afgenomen. Doordat zij in het publieke debat over het liberalisme de boventoon voerden en omdat Donker niet geïnteresseerd was in zijn nalatenschap, stond hij al bij zijn overlijden niet meer hoog in aanzien. Zijn eerherstel is in zoverre welkom. Het laat zien dat de grondwet van 1848 niet alleen aan Thorbecke toegeschreven mag worden. Jammer dat de vorm van het biografische genre de auteur bijna dwingt om diens plaats weer door één man in te laten nemen.
—
Eerder verschenen in Geschiedenis Magazine
