Themanummer Huid
“We stropen onze huiden af
wassen ze in de Middellandse Zee
drogen ze in de zon
tot ze tot leer verweren”
[Recensie] Bovenstaande strofe komt uit het gedicht Tot leer verweren, van Maureen Ghazal. Het is een van de bijdragen in nummer 24 van de Revisor. Ik had het literaire tijdschrift van Querido lange tijd niet gezien en gelezen. Tegenwoordig verschijnt het blad als klein boekje, met heuse kaft, iets groter dan een Boekweekgeschenk. Het heeft niet als een gewoon tijdschrift een ISNN nummer maar als een boek een ISBN nummer. Het past zo handig in je boekenkast. Jammer is wel dat er een los katern bijzit, nog kleiner van formaat waar de gedichten van het tijdschrift in staan. Dat katern voelt flutterig en is zo klein dat de meeste gedichten die normaal op een pagina passen, nu op meerdere bladzijden zijn afgedrukt. Voortaan in het gewone tijdschrift opnemen lijkt me.
Maar dat is de vorm. De inhoud van het laatste nummer spreekt zeer aan. Het thema is ‘huid’. In het voorwoord Woorden voelen schrijft Jan van Mersbergen dat het redactieteam zich met het nummer “richt op lichamelijk proza en zintuiglijke poëzie en onderzoekt in essays op welke manier literatuur lichamelijk kan zijn.” Als leestip geeft Van Mersbergen mee: “probeer tijdens het lezen uit te vissen op welk niveau je als lezer bediend wordt.” Hij is benieuwd of naast je hersenen ook je lichaam aan het werk wordt gezet.
In die opzet is de redactie zeker geslaagd. De meeste verhalen en essays maken dat je voelt wat je leest. Ivo Victoria onderzoekt in zijn verhaal ‘blubberbuikje’ of de hoofdpersoon zijn lange relatie met zijn vrouw en haar blubberbuikje nog moet voorzetten. Als hij tijdens een vakantie een drietal jonge mensen aan een meer waar ze kamperen schaamteloos met elkaar ziet vrijen, maakt hij zich geen illusies over een nieuwe relatie. De hoofdpersoon gaat maar zwemmen. De beklemmende verhalen van Jorik Amit Galama zoals Zomerfruit schetsen extreme mogelijkheden om met je lichaam (en seksualiteit) om te gaan en laten niets aan de verbeelding over. Hij beschrijft dingen die je eigenlijk niet wilt lezen en bij mij trekt mijn maag er van samen. Jan van Mersbergen kan tevreden zijn.
Toch zijn het de bijdragen van de vrouwelijke auteurs die bijblijven in dit nummer van de Revisor. In het beklemmende verhaal van de Nigeriaanse Lesley Nneka Arimah wordt een Adwood-achtige dystopie geschetst waarin vrouwen verplicht naakt over straat moeten als ze nog niet ‘uitgekozen zijn’ door een man. Stel je het maar voor dat je naakt moet rondlopen, tussen geklede mensen, en dat iedereen je daarom als minderwaardig beschouwt. In twee interessante essays breken Eva Meijer en Daan Borrel een lans voor meer openhartige literatuur over ‘typische vrouwen zaken’, respectievelijk over menstruatie en vrouwelijke masturbatie. Meyer schrijft: “[…] laten we elkaar nieuwe verhalen vertellen over die vreemde terugkerende stemming die je zwaar kan maken en tegelijk poreus, over doorlekken, over het ijzer in iemands ziel en het rood dat achterblijft op de spiegel.” En Daan Borrel stelt: “Het vrouwenlichaam is erotisch gezien tot zoveel meer in staat dan wat ik nu lees.” Vrouwelijke masturbatie in literatuur is te vaak nog alleen bedoeld om mannen te behagen, niet als een opzichzelfstaande manier van vrouwelijke erotiek. Ook hier zijn nieuwe verhalen nodig. En zo is dit themanummer niet alleen maar om te voelen en te ervaren, maar ook om te beschouwen en na te denken over wat lichamelijkheid (en literatuur) is. Vooral de hersenen werden aangesproken.
—
Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles
