"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

De schoonheid van angst

Zondag, 28 juni, 2020

Geschreven door: Saskia Kalb
Artikel door: Veerle Follens

Angst beter begrijpen

[Van de achterflap] “Toen Saskia Kalb een jaar of zestien was, kreeg ze voor het eerst een angstaanval. Deze ervaring tekende haar leven. Omdat therapeuten haar niet konden helpen, besloot ze zelf op onderzoek uit te gaan. Ze studeerde psychologie en las alles wat ze in handen kon krijgen: filosofie, biologie, kabbala en meer. Ze slaagde erin haar angst beter te begrijpen en een waardevolle plaats in haar leven te geven.

De schoonheid van angst laat in detail zien hoe het voelt om met een angststoornis te leven. En, belangrijker, het bevat ook alles wat Saskia Kalb geleerd heeft, en haar heeft geholpen tijdens haar worsteling met angst. Angst kan bijvoorbeeld een goede leermeester zijn, en een angstig karakter brengt veel mooie eigenschappen met zich mee. Angst hoort bij het leven zoals mieren bij een picknick.”

Recensent Veerle Follens beschrijft wat dit boek haar bracht.

Dans Magazine

[Rencensie] Wat maakt dat ik dit boek zou aanraden aan mensen die zichzelf of een naaste herkennen onder de noemer “angstig”?

Ik onderstreep dit graag met

  • enkele nieuwe woorden die de auteur me leerde in dit boek:

“Altschmerz: een gevoel van vermoeidheid met dezelfde problemen die je altijd hebt gehad, met dezelfde saaie tekortkomingen en angsten die al jaren aan je knagen”

Voor al wie Altschmerz ervaart rond het thema angst, is dit boek een eye-opener.

“Sonder: de realisatie dat iedereen die langsloopt een leven net levendig en complex heeft als jij”.

De auteur brengt een doorleefd en tegelijk doordacht verhaal over omgaan met angst. Ze toont zich hierbij niet te beroerd om te starten met haar eigen herkenbare ervaringen ermee.

“Mono no aware: het gevoel van zacht verdriet, bijvoorbeeld bij het zien van een kersenbloesem. De vergankelijkheid van schoonheid is mooi en verdrietig tegelijk.”

Zelfs al zijn de grote voorbeelden van de auteur in het omgaan met angst niet meer onder ons, ze leven door in wat de auteur van hen mocht leren. Het stemt mij als lezer  dat haar nicht en hond hierbij een even grote rol speelden als de boeddha, Jung of Seneca.

“Occiolisme: het bewustzijn van de smalheid, de beperktheid van je perspectief.”

Heel analytisch laat ze angst zien vanuit verschillende perspectieven. Niet alleen de voor de hand liggende biopyschosociale bril komt hier aan bod, maar ook de bril van de levenskunstenaar zij het een boeddhist, een filosoof, of een kabbalist.

Op een creatieve manier haalt ze hier voor zichzelf en de lezer de essentie uit over omgaan met angst: aanvaarden – opwaarderen – zelfreflectie – ontspannen.

  • Een fragment dat me trof

“Basale angst is angst ten aanzien van een potentieel vijandige wereld. Wat gevoeld wordt is de geanticipeerde vijandigheid van ‘de ander’.
Zelfontplooiing betekent door de angst heen gaan.
Als kind ontwikkelen wij allemaal angst uit om afwijzing door de ouders en/of in het aanvoelen van de angst van onze ouders.
De uitdaging ligt in balans leren brengen in de angst enerzijds om op te gaan in symbiotische relaties versus de angst om een autonoom individu te worden.”

  • De titel die beklijft

Middels een mooi onderbouwde analyse en synthese komt de auteur tot de quote “Angstige mensen hebben veel mooie eigenschappen”, waar de titel zich in openbaart.

Tot slot poog ik de essentie die ik leerde uit dit boek, toe te passen op de mens die angst ervaart om dit boek aan te schaffen én/of te lezen:

– aanvaard je angst hierbij (wellicht gevoed door de irrealistische gedachte dat dit boek het nog erger zal maken of helemaal niets zal helpen of…);
waardeer je angst hierover op (goed dat je angst je geholpen heeft om het koren van het kaf te scheiden in boeken over angst, waardoor je eerst hebt gekozen om deze recensie te lezen vooraleer het boek aan te schaffen);
– reflecteer erover (vraag je -wanneer je er klaar voor bent- af of deze angst te maken heeft met een dieperliggende basale angst om te transformeren naar een andere versie van jezelf na het lezen van dit boek);
– ontspan (lees hoofdstukken uit het boek op je gemak, met een muziek waarvan je weet dat die jou rustig maakt – voor mij is dat Ludovico Enaudi en in de volgorde die jij verkiest en aankan volgens jouw spanningsboog).

En weet dat het kan, ik deed het jou voor.

Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles