De illusie van vrijheid in de schijnwereld
[Signalering] Naast de One-Dimensional Man (1964) van Herbert Marcuse behoorde La Sociéte du spectacle (1967) in de jaren 60 tot de meest invloedrijke boeken. Beide boeken hebben gemeen dat enkele centrale thesen wellicht nog meer van toepassing zijn op het heden dan op het verleden. Daarom is het goed dat het boek van Guy Debord nu in een sterk verbeterde vertaling is verschenen.Daar is een eerste vertaling van Debords Commentaires sur la société du spectacle aan toegevoegd, waarin hij reflecteert over enkele maatschappelijke veranderingen die sinds het verschijnen van zijn boek hebben plaatsgevonden.
Onder de spektakelmaatschappij verstaat Debord een vorm van kapitalisme waarin vrijwel alles tot spektakel wordt verheven en de consumptie van goederen een belangrijke plaats inneemt. Een centrale these van het boek is dat de maatschappij een perfect georganiseerde machine is waarin de mens de illusie koestert dat hij vrij is, terwijl hij misleid wordt door een uit clichés, reclame, propaganda en showbusiness opgebouwde schijnwereld. Het boek biedt vooral veel aanknopingspunten voor een kritiek op de beeldcultuur. Het hedendaags warenfetisjisme laat zich immers goed bestuderen aan de hand van de manier waarop burgers de met veel spektakel gepresenteerde beelden consumeren.
In het voorwoord van 1992 onderstreept Debord dat hij het boek ‘willens en wetens’ heeft geschreven om de spektakelmaatschappij schade toe te brengen.
—
Eerder gepubliceerd in Sociologie Magazine
