"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

De tomaat

Maandag, 10 april, 2017

Geschreven door: Annemieke Hendriks
Artikel door: Gratia Meijers

Duitsers denken dat ze Duitse tomaten eten

Achter tomaten gaat een wereld schuil vol mythes en paradoxen. Annemieke Hendriks beschrijft die wereld in De Tomaat. De rode vrucht staat symbool voor een bizar succes.

[Recensie] Hendriks schreef voor het zomernummer 2011 van De Groene Amsterdammer ‘Overal die rode exportkraker’. Dit artikel leverde vragen en nóg meer vragen op. Zo werd haar tomatenboek geboren.

Hendriks zocht verder en trok erop uit. Ze las vakbladen. Reisde af naar Roemenië, België, Duitsland, Oostenrijk, Polen, Hongarije en Spanje. Bezocht supermarkten en vakbeurzen en sprak met telers, veredelaars, kassenbouwers en Europarlementariërs.

De Tomaat – de bizarre wereld van vers voedsel is verdeeld in 8 hoofdstukken: Zaad, Kas, Teelt, Schade, Werk, Geld, Smaak en Markt. De geschiedenis van de Nederlands-Duits-Hongaarse tuindersfamilie Van Spronsen die Europa verovert, loopt als een rode draad door alle hoofdstukken heen. Ieder hoofdstuk begint met een voorwoord van tomaten telende broers Jos en Vincent Looije. Zij maken je deelgenoot van het leven en de gedachtewereld van een tuinder die in tomaten doet.

Heaven

Innovatie en de spiraal naar meer en goedkoper

Hendriks beschrijft de innovatiekracht en leidende positie van Nederland in de wereld op het gebied van zaadveredeling, kassenbouw en teelt. De Nederlandse tuinbouw is van wereldallure en exporteert kennis en kunde naar het nabije en verre buitenland. Door Hendriks raak je onder de indruk van de Nederlandse tuinbouw als je dat nog niet was.

Hoe kan het dan toch dat met zo’n innovatiekracht menig glastuinbouwbedrijf ‘rode cijfers’ schrijft of bij de bank in ‘bijzonder beheer’ zit. In gewone mensentaal is ‘bijzonder beheer’ niets anders dan financieel onder curatele staan. Hendriks laat zien dat de export van onze techniek en veredeling dat markt voor de productie van ons eigen telers verknoeit als die niet tegelijk minder of andere tomaten gaan telen. Mannen als Jos en Vincent Looije en Ton Jansen (van de bekende Tasty Tom) wisten zich te onderscheiden uit de spiraal van meer en goedkoper, terwijl de productie zich in het buitenland zich dankzij onze techniek opbouwde.

Eerder verschenen op Foodlog