"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

De troonopvolger

Zaterdag, 12 september, 2020

Geschreven door: Donna Leon
Artikel door: Anneke van de Vrede

Meeslepende schrijfstijl maakt gebrek aan actie ruimschoots goed

[Recensie] De grootmeesteres van de sfeervolle crime, zo wordt Donna Leon online geroemd. Na lezing van De troonopvolger is duidelijk waarom. Het verhaal speelt zich af in Venetië, waar Leon dertig jaar heeft gewoond. Ze omschrijft de stad en de gebeurtenissen in De troonopvolger zo sfeervol, dat je zou willen dat je erbij was. Samen met hoofdpersoon commissario Brunetti een goed glas wijn te drinken en naar de blauwe regen kijken die bijna het water van het canale kust, terwijl de avondzon door de hoge ramen de salon binnenvalt en de antieke meubelen een zachte glans geeft. Zoiets. 

Het gevaar dat bij dit soort uitweidingen op de loer ligt is een langdradig, saai verhaal. Donna Leon weet echter de vaart er goed in te houden. Er gebeurt niet zo gek veel in De troonopvolger, maar er hangt genoeg spanning in de lucht om het evenwicht tussen vorm en inhoud te bewaren. 

Italiaanse sfeer en subtiele spanning

Commissario Brunetti wordt in eerste instantie niet ingeschakeld om een misdaad op te lossen, maar om de gangen van een gepensioneerde kunsthandelaar na te gaan. Deze Gonzalo is openlijk homoseksueel en kinderloos. Om te voorkomen dat zijn rijkdommen na zijn dood geërfd worden door zijn familie, met wie hij in onmin leeft, wil hij een zoon adopteren. De vrienden van Gonzalo willen hem dit uit zijn hoofd praten, omdat ze ervan uitgaan dat deze “zoon” alleen maar op geld uit is. Tot ruim over de helft van het boek wordt er geen misdaad gepleegd en bestaat het verhaal uit het inwinnen van informatie over Gonzalo en zijn beoogde zoon, en de dagelijkse beslommeringen op de questura, het politiebureau. 

Dans Magazine

Is De troonopvolger dan wel een spannend boek? Ik zeg ja. Spannend op een ingetogen, elegante manier. Als lezer voel je dat er iets staat te gebeuren. De motieven van de zoon zijn misschien niet helemaal zuiver, maar Gonzalo heeft ook geheimen. De spanning zit niet in harde actie, maar in subtiele details.

Als de beste vriendin van Gonzalo vermoord wordt aangetroffen is het (eindelijk) tijd voor het echte politiewerk. Dat levert grappige, of misschien wel vooroordeelbevestigende, inkijkjes op in de Italiaanse cultuur. Bijvoorbeeld als de secretaresse van Brunetti verrassend snel informatie uit het buitenland heeft ontvangen:

“Het gaat daar niet zoals bij ons, dottore. Iemand op het ministerie hoeft geen neef van je zwager te zijn of iemand met wie je op de lagere school hebt gezeten.”  

Of als Brunetti een ober in een café gaat ondervragen en iets te drinken aangeboden krijgt:

”Nee, dank u, ik heb dienst. Alhoewel, het is al vijf uur geweest, doet u mij een glas witte wijn.”

De troonopvolger is het 28e boek met Guido Brunetti in de hoofdrol. Sinds 1992 produceert Donna Leon één boek per jaar in deze serie. Toch voelt De troonopvolger niet als het zoveelste deel van een uitgemolken thema. Dat komt misschien doordat Brunetti een gewone man is, met zijn leuke en vervelende kantjes. Hij is geen gewelddadige hork, maar ook geen held. Ook hier zit de spanning in de details. Lezers die van harde actie houden kunnen De troonopvolger beter laten links liggen. Maar wie van subtiele verwijzingen houdt die ook nog eens smaakvol beschreven zijn tegen de achtergrond van het mooie Venetië, zal genieten van dit boek. Wat mij betreft gaat Donna Leon aan de slag met deel 29.

Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles

Boeken van deze Auteur:

Vergiffenis

De troonopvolger