Overrompelende hoeveelheid informatie
[Recensie] De grootste oorlog die de mensheid ooit voerde, duurde van 1939 tot 1945. Miljoenen mensen werden gemobiliseerd, ontelbaren gedood of gewond, de materiële schade is onvatbaar. Over de Tweede Wereldoorlog zijn bibliotheken gevuld. Met De Tweede Wereldoorlog in infographics proberen de auteurs in 357 infographics en kaarten het beschikbare cijfermateriaal bevattelijk voor te stellen – maar een overdaad is het gevolg.
Een zes jaar durend wereldconflict in cijfers en infographics gieten is een quasi onmogelijk werk. De vele aspecten (militair, technisch, economisch enz.) komen alle uiterst gedetailleerd aan bod. Enkele cijfers die de ogen openen:
- Tijdens de oorlog groeide het BBP van de Verenigde Staten met 84%, dat van nazi-Duitsland (dat half Europa plunderde) slechts met 24%. Ondertussen schonken de VS voor 49 miljard dollar aan hulp aan hun bondgenoten.
- 60% van alle doden en gewonden werd veroorzaakt door de artillerie.
- 3948 Japanse kamikazes brachten 47 schepen tot zinken. Slechts 25% van de kamikazevliegtuigen raakte een schip.
- De pantsertroepen leden gigantische verliezen. 403.272 soldaten werden door de Sovjet-Unie opgeleid als tankbemanning. 310.487 sterven.
- De auteurs verzamelden ook cijfers over de Holocaust en de executiemethodes (gaskamers, de kogel, dodenmarsen enz.). 58,92% van de slachtoffers komt in de gaskamers om.
De auteurs schuwen duidelijke taal niet. Zo wordt de conferentie van München in 1938 onomwonden “het in de steek laten van Tsjecho-Slowakije door de tweede grote westerse democratieën” genoemd. Enkele nog vaak gehoorde mythes over deze oorlog worden weerlegd. Het vastlopen van Operatie Barbarossa in 1941 was niet het gevolg van de winterse omstandigheden, maar van de gebrekkige voorbereiding van de nazileiding.
Menselijk leed laat zich niet in cijfers vangen. Gevoelens van verdriet, rouw, angst en wraak kunnen niet in infographics weergegeven worden. Die gedachte moet de lezer steeds vergezellen bij zijn lectuur van De Tweede Wereldoorlog in infographics. Onvoorstelbaar rijk aan gegevens slaagt het boek er niet in om die gevoelens te vangen – en kan daar evenmin in slagen. De gigantische hoeveelheid informatie overrompelt de lezer. De te drukke bladspiegel en kleine lettergrootte maken het boek niet altijd even vlot leesbaar. Het werk is eerder bedoeld voor generaals of huis-tuin-keukenstrategen, met de nodige voorkennis. Voor de gewone leek is het allemaal wat té.
—
Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles
