Tweede Wereldoorlog vanuit vrouwelijk perspectief
[Recensie] Pam Jenoff is historica, niet zo vreemd dus dat ze historische romans schrijft. Historische fictie, noemt ze het zelf: fictieve werken die op historische feiten zijn gebaseerd. De verdwenen meisjes uit Parijs speelt zich af in 1943/1944 en in 1946, in de Tweede Wereldoorlog dus en net erna. Doorgaans spelen mannen de hoofdrol in oorlogsboeken. Het feit dat in De verdwenen meisjes uit Parijs de hoofdrollen weggelegd zijn voor vrouwen, maakt het verhaal persoonlijker en dichter bij huis, maar wellicht denken mannelijke lezers daar anders over.
Het verhaal beschrijft niet alleen de heldhaftige inspanningen van Engelse vrouwen die als spionnen voor de Special Operations Executive (SOE) naar Frankrijk werden uitgezonden om daar als telegrafist en koerier te helpen bij sabotage-opdrachten. Het gaat ook over de problemen die de oprichtster van het vrouwennetwerk ondervindt om deze vrouwen uitgezonden te krijgen in het mannenbolwerk dat de Engelse defensie was.
Koffer met intrigerende foto’s
De verdwenen meisjes uit Parijs begint in 1946 met de vondst van een verlaten koffer op het Grand Central Station in New York, met daarin twaalf foto’s van twaalf verschillende vrouwen. De vindster, Grace, raakt geobsedeerd door deze foto’s en gaat op onderzoek uit. Wie zijn deze vrouwen, en wat doen ze in die achtergelaten koffer?
De koffer blijkt van de oprichtster van het vrouwennetwerk te zijn, en zo ontspint zich het verhaal van de Engelse spionnen. Het verhaal van De verdwenen meisjes uit Parijs wordt verteld vanuit het perspectief van drie vrouwen: Grace, de vindster van de koffer; Eleanor, de oprichter van het vrouwennetwerk bij de SOE en organisator van de uitzendingen, en Marie, één van de vrouwelijke spionnen. Deze verschillende oogpunten geven het verhaal diepte en spanning Niet alleen bevinden de vrouwen zich op verschillende locaties, hun verhaal speelt zich ook af in verschillende jaren af.
Grote thema’s
Moed en verraad zijn belangrijke thema’s in De verdwenen meisjes uit Parijs, alsook vriendschap tussen de uitgezonden vrouwen. Dat is te verwachten van een spionageboek. Daarnaast is ook ruimte voor ontluikende liefde. Dat had een minder prominente rol mogen krijgen. Het voegt niets toe aan het verhaal toe.
Verrassende kijk op de situatie en het tijdsbeeld
Alle drie de vrouwen trotseren de heersende opvattingen over de seksen gedurende de jaren veertig (en lang daarna). Ze laten zich niet vertellen wat ze moeten doen en vooral ook niet wat ze moeten laten. Dat geeft het verhaal een modern tintje. Hedendaagse vrouwen zouden zich immers ook zo gedragen, alleen is dat nu normaal en toen niet.
Het verhaal blijft tot de ontknoping spannend, in de eerste plaats doordat het zich in een spannend tijdsgewricht afspeelt. En ook doordat er zoveel gebeurt op verschillende niveaus en locaties. Tenslotte hebben de genomen beslissingen en gemaakte keuzes verstrekkende gevolgen.
—
Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles
