Herman Brusselmans in India
[Recensie] We krijgen nogal wat romans van zelf publicerende auteurs toegestuurd. Sommige verschijnen met behulp van uitgevers die deze selfpublishers begeleiden, andere zijn volledig in eigen beheer gemaakt. Er zitten zo nu en dan pareltjes tussen, maar dat is wel zoeken. Veel mensen zien een boek schrijven als het hoogste ideaal, een gebeurtenis waar ze vaak een heel leven lang naar uit hebben gekeken. “Als ik later tijd heb, na mijn pensioen…” Bij sommigen is het schrijven een middel om een rekening te vereffenen, nog een keer vertellen hoe het zit. Anderen willen het ultieme verhaal vertellen, over iets wat ze hebben meegemaakt, uit hun jeugd bijvoorbeeld, een verhaal wat al decennia in hun hoofd zit. Er is dan wel een verhaal, maar vaak ontbreekt het aan stijl. Vaak zijn de verhalen ook veel te veel omvattend. Een roman schrijven met verschillende verhaallijnen, in verschillende tijden, je moet van goede huizen komen om dat tot een goed einde te brengen. Bij weer anderen ontbreekt überhaupt een verhaal, is het vooral schrijven om te schrijven, is de roman een uit de hand gelopen stijloefening. Gewoon schrijven en dan zien we wel waar we uitkomen. Van dit laatste is De Vliegende Azijnzeikerd van Ilie Goedegebure een goed voorbeeld. Als ik de Linkedin-pagina van de auteur goed begrijp is Goedegebure een getalenteerde schrijver, vertaler, coach, psycholoog van het type twaalf ambachten en zeker zoveel ongelukken.
De vliegende azijnzeikerd gaat over Arno die eigenaar is van een goedlopend reisbureau, waar hij zelf nauwelijks nog voor werkt. In het boek volgen we een reis van Arno naar en door Thailand, waarbij hij terugblikt op eerdere reizen naar Oost-Europa, India en Egypte. Het doel van al dat reizen blijft schimmig, waarschijnlijk vakantielocaties en trips checken voor zijn bedrijf. Wel krijgen we een goede indruk van hoe Arno reist: hij kankert letterlijk op alles wat er langskomt. Het eten is smerig, de mensen zijn smerig, het openbaarvervoer is smerig, iedereen probeert je overal af te zetten en te besodemieteren, het is niets dan kommer en kwel. Over Thailand is Arno wat positiever dan de andere landen. Arno over zijn bezoek aan de Indiase stad Jaipur:
“Jaipur is een eersteklas zooitje. Overbevolkt en lawaaierig overal. Vervuild en de meeste mensen verkeren in een continue staat van lichte stress. Meer dan de helft van de gebouwen heeft dezelfde bruingele kleur – welke idioten kwamen op dat zaaddodende idee? Jaipur is oerlelijk en Arno vond er geen klap aan.”
En zo reist Arno verder, en 219 pagina’s later land hij weer in Nederland en dan heeft Goedegebure ons getrakteerd, inderdaad op 219 pagina’s azijnzeiken. Zelf noemt hij zijn boek “Platvoers, confronterend, politiek incorrect, bij tijd en wijle zelfs kwetsend. Maar bovenal spitsvondig en uitermate humorvol geschreven.” Ik vond het voornamelijk slaapverwekkend, net zoals ik de boeken van Herman Brusselman slaapverwekkend vind. Hier en daar uiterst vermakelijk, lachen kun je zeker, maar pagina na pagina maar moeten vernemen dat de wereld en haar mensen niet deugen, ach dat wisten we al wel, in ieder geval sinds Gerard Reve. In literatuur hoop ik altijd aangeraakt te worden door iets wat mooi is, verheven is, iets wat troost biedt, of als dat niet kan, in ieder geval nieuwe inzichten te bieden waarom de wereld dan zo rot is. Lise Spit doet dat in haar debuutroman Het smelt geniaal, geen vrolijke roman, maar ze gaat diep tot in de haarvaten van het verdriet in de familie die ze beschrijft. In De Vliegende Azijnzeikerd ontbreken de inzichten, is het leuteren om het leuteren en en passant worden vrouwen, homo’s, buitenlanders, moslims en wie eigenlijk niet ook nog eens doorlopend beledigd. Nee, noem het vooral geen puberaal gebral, pubers hebben vaak interessantere dingen te vertellen. Wie Herman Brusselmans kent weet dat de man de stad Gent praktisch nooit verlaat, de meeste van zijn boeken spelen zich daar af. In De Vliegende Azijnzeikerd lijkt het er op dat de Gentse azijnzeikerd Brusselmans zijn gewoonte heeft doorbroken en naar India en Thailand is afgereisd. Het resultaat is het boek van Goedegebure.
Toch heeft De vliegende azijnzeikerd nog wel iets wat wel het vermelden waard is. Het boek staat vol met de mooiste kleurenfoto’s uit India, Thailand, Egypte en andere landen. Ze zijn van de auteur. Wie al lezend de lust tot reizen is vergaan, door deze foto’s raak je juist wel geïnteresseerd om op weg te gaan. Mogelijk wilde Goedegebure al die negativiteit toch wat compenseren.
—
Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles
