"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

De Zonnekoning

Woensdag, 27 maart, 2019

Geschreven door: Johan Op de Beeck
Artikel door: Jeanette van de Lindt

Een koning die zijn stempel op de wereld drukte

[Recensie] Er zijn onnoemelijk veel boeken geschreven over Lodewijk XIV en je kunt je afvragen of het zinvol is dat er nog meer over hem geschreven wordt. Als het gaat om het lijvige boek De Zonnekoning van Johan Op De Beeck dan is het antwoord op die vraag volmondig ja. Wie Lodewijk XIV zegt denkt vaak direct aan Versailles en aan luxe en rijkdom. Maar Lodewijk XIV is veel meer dan alleen maar de rijke koning die zich vermaakte met dansen, kunst en een eindeloze stroom minnaressen. De bekendste daarvan, Madame de Montespan, schonk hem zelfs zeven kinderen.

Lodewijk XIV werd op vijfjarige leeftijd koning en bleef dat tot het moment dat hij op zevenenzeventigjarige leeftijd stierf. Tweeënzeventig jaar koning van een land dat, bij zijn aantreden, sterk verarmd was. Het land had op dat moment 20 miljoen inwoners en was het belangrijkste land van Europa. Maar de bevolking was zeer onderontwikkeld naar de normen van die tijd. Parijs was, met zijn vierhonderdduizend inwoners, een sterk vervuilde en smerige stad waar mensen in hun eigen uitwerpselen leefden en daarom te maken kregen met veel besmettelijke ziektes.

Vanaf het moment dat Lodewijk XIV koning werd, was zijn moeder regentes. Maar dat stelde niet veel voor. Frankrijk werd eigenlijk geregeerd door kardinaal Mazarin. Lodewijk XIV leert veel van hem en als Mazarin in 1661 overlijdt, trekt de koning met straffe hand alle macht naar zich toe. Je kunt hem gerust de eerste vorst noemen die zichzelf boven de wet stelde en een absoluut heerser was die alleen regeerde. Hij was, zeker in het begin, een koning die veel verandering bracht. Het huidige Parijs is een wereldstad en de basis daarvan werd door Lodewijk XIV gelegd.

Hij kreeg tijdens zijn leven te maken met veel ziektes. Hij had nierstenen, leed erg onder jicht, had zware hoofdpijnen en heel veel ontstekingen van tanden en kiezen. Bij het trekken van een kies werd zijn halve kaak eruit getrokken. Eten en vooral drinken was daarna niet zo simpel meer. De operaties, onder andere aan een fistel, die de koning heeft ondergaan, worden gedetailleerd beschreven en je kunt niet anders dan concluderen dat hij niet bepaald kleinzielig was.

Hereditas Nexus

Hij bemoeide zich overal mee. Of het nu politiek, kunst en cultuur of religie was. Helaas hield hij ook erg van oorlog voeren en dat deed hij dus ook veelvuldig. De oorlogen maar ook de exorbitante levenswijze, de vele maîtresses en zijn persoonlijke eerzucht zorgden ervoor dat het land financieel in een zeer slechte staat verkeerde toen hij overleed. Ondanks het feit dat het volk er ellendig aan toe was, werd de koning met alle pracht en praal die je maar bedenken kunt naar de koninklijke grafkelder gebracht.

Zoals we ook in eerdere boeken van Johan Op De Beeck zagen, is het leven van Lodewijk XIV beschreven op een wijze die leest als een spannend en vooral boeiend stuk geschiedenis. Zijn taalgebruik maakt dat het boek vlot wegleest en sterker nog, je kunt het bijna niet wegleggen. Het is een meeslepend levensverhaal geworden dat ons een inkijkje geeft in het leven van de uitvinder van het absolutisme. Een vorst en een periode die hun stempel op de eeuwen daarna drukten. Zelfs onze huidige tijd zou er zeker anders uitgezien hebben zonder de regeerperiode van Lodewijk XIV.

Het boek bevat een aantal kleurenfoto’s, een register, een bibliografie en een overzicht van de noten die door het hele boek heen staan. Johan Op De Beeck heeft met De Zonnekoning wellicht zijn boeiendste boek tot op dit moment afgeleverd.

Eerder verschenen op Hebban.nl