Het complot ontrafeld: boeiend, onthullend en ontluisterend
[Recensie] De Deventer Moordzaak liep uit in een mediaspektakel. Maurice de Hond vond dat Ernest Louwes onterecht veroordeeld was voor de moord op weduwe Jacqueline Wittenberg. Hij verdacht Michaël de Jong, de ‘klusjesman’, van de moord. Maurice de Hond zocht niet naar bewijs om de onschuld van Ernest Louwes aan te tonen. In plaats daarvan beschuldigde hij de Jong zonder bewijs. Hij bespeelde handig de publieke opinie die zich tegen de Jong keerde. Tweede Kamerleden gingen vragen stellen. Een rechter liet een graf openen om maatschappelijke onrust te voorkomen. Feit en fictie leiden een eigen leven. Beelden zijn sterker dan feiten. Het leven van de klusjesman veranderde in een hel. De Jong verloor zijn baan, werd bedreigd, uitgestoten, uit zijn huis gezet en financieel uitgekleed. Later volgde een scheiding. In het voorwoord schrijft Bas Haan hierover: “Dit boek gaat niet over een moordzaak […] De vraag die in dit boek centraal staat is: wat als fake news opeens je leven verwoest?’’ Bas Haan strijdt tegen nepnieuws. De Deventer Moordzaak loopt al 20 jaar. Het verhaal is nog steeds actueel. Veel mensen ontkennen feiten en geloven liever in de verhalen van types als Donald Trump, Willem Engel en Maurice de Hond.
Bas Haan haalt de ware toedracht van nieuws naar boven. Ruim vijftien jaar werkt hij bij de publieke omroep, sinds 2007 bij de NTR. Hij won diverse prijzen. In 2015 werd hij gekozen tot beste journalist van het jaar. Hij maakte vijftien reportages over de Deventer moordzaak.
Bas Haan vertelt in chronologische volgorde het verhaal rond de Deventer moordzaak. In september 1999 werd de weduwe Jacqueline Wittenberg vermoord in haar woning in Deventer. Ze was door verstikking en messteken om het leven gebracht. De rechter veroordeelde Ernest Louwes, haar financieel adviseur, voor moord. Hij kreeg in maart 2000 vrijspraak. Een hogere rechter veroordeelde hem tot 12 jaar celstraf. Daarna kreeg hij vrijspraak omdat de politie sjoemelde met geurproeven. Op basis van nieuw DNA-bewijs werd hij een half jaar later veroordeeld. De Deventer moordzaak kreeg in 2006 landelijke bekendheid door een uitzending van Netwerk, gemaakt door Bas Haan. Hierna kwam Maurice de Hond in beeld. Hij wees Michaël de Jong als dader aan. Michaël de Jong en zijn vriendin ontvingen ernstige bedreigingen. Zij klaagden Maurice de Hond aan wegens smaad, laster en belaging. In 2009 veroordeelde de rechter De Hond om 45.000 euro schadevergoeding te betalen aan De Jong en zijn vriendin. In 2009 kwam Ernest Louwes vrij, zijn celstraf zat er op. Hij ging door met zijn strijd om onschuld te bewijzen. In 2014 werd er een nieuw onderzoek gestart, dat nog niet is afgerond.
Bas Haan onderzoekt de feiten, raadpleegt deskundigen en trekt heldere conclusies. De eerste veroordeling van Ernest Louwes was op basis van gebrekkig bewijsmateriaal. Bas Haan toonde aan dat het bewijs ondeugdelijk was. Een andere rechter veroordeelde Ernest Louwes op basis van nieuw DNA-bewijs. Bas Haan vond het bewijs overtuigend na uitgebreid onderzoek. Later ontdekte hij dat Ernest Louwes, als executeur-testamentair van de weduwe, geld wilde onttrekken uit de erfenis. Professor mr. Martin Jan van Mourik, hoogleraar notarieel en privaatrecht, bevestigde dit vermoeden. Bas Haan maakte zelf een boeiende ontwikkeling door tijdens zijn onderzoek. Heel even geloofde hij dat de klusjesman de dader was. Al snel kwam hij tot inkeer. Bas Haan weerlegde iedere keer het zogenaamde bewijsmateriaal van Maurice de Hond.
Bas Haan analyseerde de rechtsgang. Hij vindt de rol van officier van justitie kwetsbaar. Hij geeft leiding aan de politie tijdens het opsporingsonderzoek en bepaalt in belangrijke mate wat wel en niet in een dossier komt. Advocaten kunnen hierdoor belangrijke informatie missen. Feit is soms geen feit maar een aanname of een mogelijkheid.
Deventer Moordzaak, het complot ontrafeld is boeiend, onthullend en ontluisterend. Een grondig feitenonderzoek over een never ending story.
—
Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles
Ster(ren): (4)
Recensent(en): Gerritsma, Marco
