Een whodunit in de liefde
[Recensie] Van de voormalige acteur en schrijver van menig romans en toneelstukken Bennie Roeters verscheen onlangs de roman website beschrijft.
In de op zichzelf gerichte gemeenschap van het fictieve dorp Trautorf vindt vlak na het oogstfeest een dodelijk ongeluk plaats. Een auto met de drie gebroeders Koops en hun pleegzusje Polly, rijdt de jonge Meindert aan. Vervolgens crasht hun auto tegen een boom waardoor een van de broers, Steef Koops, in een coma raakt. Initieel neemt Polly de verantwoordelijkheid voor de crash op zich, terwijl de twee andere broers – Tim en Ward Koops – Polly verdedigen. Ze reed namelijk kalm en onder de snelheidslimiet, dus haar schuld was het niet. De zaak keert wanneer de politie de volgende ochtend een lijk vindt in de sloot naast de weg. Dit verandert de situatie van een ‘simpel’ ongeluk naar doodslag.
Wanneer Polly hoort over de dode, beweert zij plotseling dat zij het helemaal niet was die achter het stuur zat. Ze weigert te zeggen wie van de inzittenden het wel was, bovendien houden Tim en Ward vol dat het Polly was die reed. De ware schuldige blijft dus onbekend. Uiteindelijk stuurt Polly’s pleeggezin, de familie Koops, Polly tijdelijk weg uit Trautorf. Ongeveer een jaar later besluit Polly om terug te keren, maar met de rest van het dorp heeft ze nu nauwelijks contact meer. Ze leeft in haar eigen huis en spreekt zelden met de andere inwoners.
Polly keert terug omdat ze ervan overtuigd is dat haar aanwezigheid de toestand van Steef verbetert. Na haar terugkomst blijkt dat Steef en Polly in het geheim verliefd op elkaar waren, een feit dat destijds verborgen bleef voor alle andere Trautorfers. Hierdoor denkt Polly dat, door zo vaak mogelijk naast zijn bed te zitten en tegen hem te praten, ze Steefs conditie kan verbeteren.
Het verhaal van Deze hemel bestaat uit twee verschillende delen, elk met een andere schrijfstijl. De eerste helft is een serie getuigenverklaringen: verschillende inwoners van het dorp bespreken hun eigen leven, en wat vanuit hun oogpunt voorafging aan het ongeluk. Dit gedeelte is erg lastig te lezen doordat veel van de getuigenverklaringen op de lange duur irrelevant voor het verhaal zijn. Polly’s best vriendin, Christien Huygens, verdwijnt bijvoorbeeld compleet uit het verhaal na Polly’s terugkomst. Alleen de laatste getuigenverklaringen, waarin het ongeluk zelf staat beschreven, zijn uiteindelijk relevant. Het plot van Deze hemel gaat over Polly en het ongeluk, maar de eerste veertig pagina’s blijven deze factoren onbenoemd. Het tweede gedeelte van de roman is lopend proza en volgt voornamelijk Polly’s terugkomst naar Trautorf. De focus ligt hierbij op Polly’s geheime relatie met Steef. Dit deel van het boek is aanzienlijk beter geschreven dan het eerste deel. De manier waarop Polly en de familie Koops individueel omgaan met het nieuws, vlak na het ongeluk, maar vooral na Polly’s terugkomst, is voor alle betrokkenen interessant en logisch. Op Polly na proberen ze allemaal het ongeluk op hun eigen manier te vergeten.
Een ander minpuntje aan de roman is dat Polly tijdens de eerste helft van het boek nauwelijks aanwezig is. Andermans meningen over haar zijn bekend, maar een directe weergave van Polly’s karakter ontbreekt. En wanneer de roman uiteindelijk draait om Polly, haar verzorging van Steef, en hoe de personages reageren op haar terugkomst, is haar afwezigheid een probleem.
Roeters beschrijft Deze hemel als een whodunit, met de vraag wie achter het stuur zat tijdens het ongeluk. De roman wordt echter draaiende gehouden door Polly, niet deze kwestie. Ze is grotendeels mysterieus, ze maakt keuzes die onverwachts zijn en dus de omringende personages tot reactie dwingen. Het gevolg hiervan is een assortiment aan karakterschetsen met Polly als middelpunt én katalysator. Polly is de focus en Roeters is in staat om Polly interessant genoeg te beschrijven om dit te laten werken. De focus op Polly maakt de roman sterker, niet zwakker. Ondanks het ongemakkelijke eerste kwart is Deze hemel een redelijk goed geschreven roman.
—
Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles
