Wereldschrijver vindt verdieping in de bergen
“This is totally, brilliantly original.”
[Recensie] Deze woorden in een tweet van Stephen King over Thomas Olde Heuvelts vorige boek Hex (2013) zorgden ervoor dat zijn internationale schrijversfaam in een stroomversnelling kwam. Thomas had voorafgaande aan Hex overigens al vier boeken geschreven. Hij debuteerde met twee horrorromans De onvoorziene (2002) en PhantasAmnesia (2004) die beiden verschenen bij uitgeverij Intes International. Het manuscript van het eerste boek schreef hij al op zestienjarige leeftijd. Nadat hij op de Elf Fantasy Fair werd opgemerkt door de uitgeverij Luitingh Sijthoff, die op dat moment onder meer de boeken van Stephen King uitgaf, stapte hij over van uitgeverij. Bij Luitingh Sijthoff publiceerde hij vervolgens zijn derde roman Leerling Tovenaar Vader & Zoon (2008). Vervolgens week hij wat af van zijn gebruikelijke genre en verscheen Harten Sara (2011), een psychologische coming-of-age-roman met magisch-realistische invloeden. Hij had dus al een aardig resumé voorafgaande aan de Stephen Kings tweet die zijn leven op zijn kop zou zetten. Zijn promotietour voor Hex zou hem de hele wereld rondbrengen.
Het moeilijkste boek
De vraag is dan natuurlijk meteen hoe hij het succes van Hex zou kunnen overtreffen met een volgend boek. Thomas heeft daarover zelf aangegeven dat hij Echo van al zijn boeken het moeilijkste boek vond om te schrijven. Hij werd na het succes van Hex geconfronteerd met een writers block en was niet voorbereid op de druk die het succes met zich meebracht. Het schrijven van Echo voelde voor hem als het bedwingen van een hoge uitdagende bergtop. Het is een metafoor die niet uit de lucht is gegrepen, want net als één van de hoofdpersonen uit Echo is Thomas Olde Heuvelt een bergbeklimmer.
Terug naar het griezelgenre
Met Echo keert Thomas Olde Heuvelt terug naar griezelgebied, al is het met het Hex nauwelijks te vergelijken. Nick Grevers en zijn klimmaatje Augustin worden aangetrokken door de Maudit, een afgelegen berg in de Zwitserse Alpen waar maar weinig over bekend is. Dit verbaast Nick behoorlijk aangezien elke vierkante meter in de Alpen inmiddels goed in kaart is gebracht en elke berghelling al een keer zou moeten zijn bedwongen. Als hij de schaarse documentatie over de berg bestudeert komt er echter nauwelijks of geen informatie naar boven. Aangetrokken door het mysterie van de Maudit besluiten Nick en Augustin de berg te beklimmen, maar er is iets volkomen verkeerds aan de berg. Als ze onderweg zijn hebben ze het gevoel dat ze niet alleen zijn en constant worden geobserveerd. Bovendien lijken ze constant te verdwalen en lijken het landschap en de afstanden constant te veranderen. Dan gaat er iets ontzettend fout. Augustin verdwijnt ergens op de berg en Nick komt met een verwoest gezicht terug. Het lijkt er echter op dat hij niet alleen terug is gekomen, maar iets duisters heeft meegenomen. Iets dat zijn persoonlijkheid langzaam maar zeker lijkt over te nemen. Zijn vriend Sam probeert ondertussen te reconstrueren wat er precies fout is gegaan en hoe hij zijn leven met Nick voort moet zetten.
Creepy as fuck
De proloog maakt een overdonderende indruk en is om het even plat te zeggen ‘creepy as fuck’. Ik zal hier niet te veel weggeven, maar er is een goede kans dat als je een trapgat in huis hebt je er nooit meer op dezelfde manier naar zult kijken. Het moet wel gezegd dat het in de rest van het boek nergens meer zo eng wordt als in de proloog. Waar de proloog nog aanleiding gaf om te denken dat we misschien in Hex-territory verzeild zouden raken met een hoop gorigheid, biedt het vervolg vooral psychologische spanning. Een spanning die consequent aan blijft houden tot aan het einde van het boek. Met de spanningsboog is dus in elk geval niks mis.
Dubbel perspectief
Echo wordt afwisselend verteld vanuit het perspectief van Sam Avery en Nick Grevers. Wat origineel genoemd mag worden is dat beide mannen een relatie met elkaar hebben. Het zou eigenlijk niet bijzonder moeten zijn, maar het is iets wat zelden wordt benadrukt in de literatuur en het is al helemaal zeldzaam in een thriller. Beide mannen hebben overigens op het eerste gezicht weinig met elkaar gemeen. In eerste instantie zijn ze vooral voor elkaars uiterlijk gevallen. Sam memoreert geregeld aan hun eerste ontmoeting in de sportschool. Het verschil in de karakters van Nick en Sam komt terug in een volkomen verschillende vertelstijl. Die van Nick is afwisselend zakelijk als hij het over zijn alpinistenhobby heeft en wanhopig als hij tegenover zijn diepste angsten komt te staan, terwijl Sam veel meer op een verwonderde en soms wat oppervlakkig aandoende stijl verslag doet. Regelmatig doorspekt Sam zijn relaas met nogal Instagram-achtige taal. Als je daar van houdt dan is er niet veel aan de hand en zul je het wellicht zelfs waarderen, maar anders kan het nogal afleiden.
Personages verschillend behandeld
Eerlijk gezegd is het verhaal van Nick een stuk interessanter dan dat van Sam. Het is alsof Thomas Olde Heuvelt een stuk dichter op de huid van Nick zit dan op dat van Sam. Op zich is dat wellicht niet zo heel verwonderlijk, want zoals hiervoor al aangegeven is Thomas net als Nick een gepassioneerd bergbeklimmer. Nick is bovendien voortdurend in conflict met zijn innerlijke demonen. Dat maakt hem sowieso als karakter interessanter om te volgen dan Sam die de onttakeling van Nick vanaf de zijlijn meemaakt. Zelf loopt Sam overigens ook met zijn innerlijke demonen rond, maar die verhaallijn wordt nergens echt uitgediept, terwijl die toch vrij cruciaal is voor het personage. Het wordt weliswaar af en toe aangestipt, maar uiteindelijk gaat het toch vooral om de mentale en fysieke neergang van Nick. De getuigenissen van Sam haken daar vooral bij aan.
Masterclass bergbeklimmen
Na de proloog neemt Thomas behoorlijk de tijd voor de beschrijving van Nicks beklimming van de Maudit. Het leest door het regelmatige gebruik van allerlei klimtermen als een masterclass bergbeklimmen, maar Thomas verstaat de kunst om het op een leuke en aanstekelijke manier op te schrijven. Eerlijk gezegd houdt het de voortgang van het verhaal wel wat op, maar toch heeft dit gedeelte een duidelijke functie. De bergen zijn namelijk net zozeer als Nick en Sam de hoofdrolspelers van Echo en dat wordt in dit gedeelte bijzonder duidelijk gemaakt. Nick kan niet zonder de bergen, terwijl Sam alleen de gevaren van de bergen ziet en zich constant zorgen maakt om Nick. De bergen hebben zo een constante wisselwerking op de stemming van Nick en Sam. Dat levert een interessante dynamiek op, want de bergen zijn zowel dreigend als onvoorspelbaar.
Traumaverwerking staat centraal
Echo is ondertussen veel meer dan een standaard thriller. Het is een verhaal over het verwerken van geestelijke en psychische trauma’s, het is een verhaal over de vraag tot hoever we bereid zijn ons voor een ander op te offeren. Thomas weet dat allemaal met zeer veel betrokkenheid op te schrijven, waardoor het verhaal een mooie persoonlijke lading krijgt. Het tempo van Echo had hier en daar echter wel wat hoger gemogen. Sommige verhaallijnen worden wat lang uitgesponnen en het nut van sommige personages wordt niet echt helemaal duidelijk. Zo is er een verhaallijn in een ziekenhuis in Amsterdam, die er net zo goed uitgelaten had kunnen worden. Het belangrijkste is echter dat Thomas zijn volgende berg heeft bedwongen en zowel een imposant als interessant boek heeft afgeleverd, al is deze laatste berg wat minder kartelig en venijnig dan Hex.
—
Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles
