Familiegeschiedenis in kunstenaarskringen
[Recensie] Door het weerzien met haar oma Elisabeth Eperjesy (Elfi) werd Olga Majeau aangespoord en geïnspireerd op zoek te gaan naar haar familiegeschiedenis. Na zo’n drieënhalf jaar onderzoek en de wil om het verhaal van haar eigen voorouders op papier te zetten debuteerde Majeau in 2015 met haar boek Een schitterend isolement. Olga Majeau (1969) werkt als docent op de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht, en doceert daar Kunst & Economie. Daarnaast is ze docent aan de Schrijversacademie en de Querido Academie. In haar boek laat Majeau de lezer kennismaken met haar familiegeschiedenis en de zoektocht daarnaar. Een familiering en twintig brieven die overgrootvader Árpád aan zijn dochters schreef vanuit de Hongaarse goelag vormen het startpunt van de vele reizen die Majeau ondernam om de familiegeschiedenis te achterhalen.
Majeau neemt de lezer mee op reis naar de archieven van het Goethemuseum, een verblijf in de Wehrburg en het lezen van de brieven die Árpád schreef tijdens zijn verblijf in de Goelag. Hoewel het verhaal verschillende grote sprongen in de tijd maakt, van een reconstructie van de levens van haar grootouders tot een gesprek met haar oma, weet Majeau een samenhangend en boeiend verhaal te schetsen. Ze weet op fascinerende wijze haar vergeten voorouders gestalte te geven en haar familiegeschiedenis tot leven te wekken.
Haar familiegeschiedenis blijkt een intrigerend verhaal dat zes generaties eerder begint. Majeau blijkt af te stammen van het schrijversechtpaar Bettina en Achim von Arnim dat leefde aan het eind van de achttiende eeuw, gedurende de hoogtijdagen van de Duitse Romantiek. Bettina von Arnim en haar man bewogen zich in kunstenaarskringen en gingen om met Goethe, Beethoven, Liszt en Schumann. Van haar zijn vele brieven bewaard gebleven, ook aan Árpád die in het Goethe Museum in Frankfurt te zien zijn. Enkele generaties verder in de tijd beschrijft Majeau het Hongaarse adellijke echtpaar Armgard van Oriola en Béla Eperjesy met hun kasteel Wehrburg in Prissian in Italië. In het kasteel bouwde het echtpaar een grote kunstcollectie op. Die kunstcollectie werd na de Eerste Wereldoorlog onteigend door de Italiaanse overheid. Hoewel Armgard vocht voor zowel het kasteel als de kunstcollectie kreeg zij alleen maar tegenwerking van de instanties in Italië. Hierna ging het bergafwaarts met de familie. Majeau’s overgrootvader Árpád Eperjesy werd door de Hongaarse communistische regering gedeporteerd.
In het boek volgt Majeau haar familiegeschiedenis stapsgewijs, gaten probeert ze zo aannemelijk mogelijk in te vullen, maar geeft ze wel duidelijk in haar boek aan. Als rode draad door haar zoektocht loopt het schilderij van Frans von Lenbach waarop haar overgrootvader Árpád en zijn moeder zijn afgebeeld. Het schilderij bevond zich oorspronkelijk op het kasteel Wehrburg van Armgard en Béla. Doordat Majeau het schilderij achterna reist, ontdekt ze in Boedapest hoe haar grootvader de communistische terreur heeft overleefd, maar te wonen kwam op een kamertje in een afgelegen huis op een berg net buiten de stad Boedapest. De titel van het boek is afgeleid van deze woonplaats: Een schitterend isolement.
Fictie of non-fictie? Dat werd auteur Olga Majeau veelvuldig gevraagd nadat men haar boek had gelezen. Hoewel het boek leest als een roman is het zeker geen fictie. Majeau heeft zich bij het schrijven vastgehouden aan de bronnen die ze tijdens haar familie-historisch onderzoek heeft gevonden. In haar boek neemt ze de lezer op een meeslepende wijze mee op haar ontdekkingstocht langs haar veelbewogen familiegeschiedenis. Op deze manier heeft ze van Een schitterend isolement niet alleen een historisch verantwoorde familiegeschiedenis gemaakt, maar ook een waardig eerbetoon neergezet voor haar familie.
—
Eerder verschenen op Hereditas Nexus
