Anekdotes over de werking van je hersenen
[Signalering] Alles wat we doen en ondergaan houdt verband met het functioneren van de hersenen. Een ongelooflijk ingewikkeld neuraal en hormonaal netwerk van miljarden verbindingen maakt het mogelijk dat we zien en ruiken, ons bang, gestrest of verliefd voelen, ons dingen herinneren, spreken of tot actie overgaan.
Kennis van dit netwerk is paradoxalerwijs sterk afhankelijk van onderzoek naar mensen bij wie er in het hoofd juist iets misgegaan is. In de spiegel van de ziektes, afwijkingen en aandoeningen ontdekken wetenschappers stap voor stap de normale werking van het brein. Zo leren ernstige vormen van vergeetachtigheid hen meer over de essentiële rol van de hippocampus, een hersenkern die de vorm heeft van een zeepaardje, bij het onthouden en plaatsen van de dingen die we meemaken, en dus van een leven in de tijd.
In een vlot leesbaar boek laat hoogleraar neurobiologie Marianne Joëls de lezer meekijken in die spiegel. Aan de hand van een beschrijving van individuele ‘gevallen’ uit haar (familie)omgeving brengt ze de kwetsbaarheid van de hersenen in kaart. Het syndroom van Down, autisme, adhd, dyslexie, obsessieve dwangstoornis, geheugenverlies, een beroerte, parkinson, alzheimer – met veel empathie schetst ze de levens van mensen die hier mee te kampen hebben. Dat het tussen conceptie en dood nog zo vaak wél goed gaat onder de schedelpan, het mag een wonder heten, zo ga je onwillekeurig denken.
Prettig onderhoudend is Het zeepaardje in je hoofd. Jammer is wel dat de balans tussen het anekdotische en het wetenschappelijke soms te veel naar de kant van het eerste doorslaat. Een boek dat over de werking van de hersenen zegt te gaan, had de hersenen wel wat meer mogen prikkelen.
—
Eerder verschenen in Intermediair
