"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Eenvoudig duurzaam bouwen

Maandag, 10 mei, 2021

Geschreven door: Atty van de Brake
Artikel door: Rijkert Knoppers

Zelf je energieneutraal huis bouwen

[Recensie] Zelf een eigen huis bouwen, is dat niet een mooie droom voor veel mensen? En als die woning dan ook nog eens duurzaam is, geeft dat ongetwijfeld helemaal veel voldoening. Maar hoe construeer je een dergelijk gebouw, dat natuurlijk niet alleen in milieu-opzicht goed moet scoren, maar dat ook comfortabel moet zijn, terwijl bovendien de investering binnen de perken moet blijven?

Het onlangs verschenen boek met de aanlokkelijke titel Eenvoudig duurzaam bouwen, bouw je energieneutrale droomhuis zonder warmtepomp belooft de lezer laagdrempelig op pad te helpen. Elektrotechnicus Theo Smidt hanteert hierbij zes principes die hij vanuit zijn energieadviesbureau Enadco heeft ontwikkeld: kies bij voorkeur voor houtskeletbouw; isoleer maximaal; bedek het hele dak met zonnepanelen; verwarm elektrisch; ventileer goed en: hou het simpel. Wie deze uitgangspunten ter harte neemt, krijgt niet alleen een duurzame maar ook een energieneutrale woning, waarbij – de ondertitel verklapt het al – geen warmtepomp is toegepast.

Het boek, geschreven door Smidt en zijn partner Atty van de Brake, leest als een trein. Vaktermen zijn zoveel mogelijk vermeden, als het niet anders kan zijn ze kort en vakkundig uitgelegd. De vormgeving is zeer ruim van opzet, iets dat de leesbaarheid bevordert, en er zijn verhelderende aantrekkelijke illustraties.

Een nadeel is dat er weinig getalsmatige onderbouwing is, wat maakt dat je als lezer zelf bepaalde technische gegevens zult moeten uitzoeken. Zo staat er in het hoofdstuk over dakbedekking te lezen dat zonnepanelen in de meeste gevallen je hele leven lang mee gaan. Dat dit geldt voor mensen die de zestig al gepasseerd zijn wil iedereen wel geloven, maar hoe zit dat met iemand van twintig jaar, die recent PV-panelen heeft aangeschaft? Gaan die vijftig tot zestig jaar mee? Dergelijke onduidelijkheden komt je overal in het boek tegen: hout slaat CO2 op, lezen we op pagina 35, maar hoeveel dan, bijvoorbeeld per volume-eenheid? Op de vraag of elektrische verwarming wel genoeg warmte levert zegt Smidt: “Mijn ervaring van zeven jaar met dit concept bewijst dat dit een comfortabele woning oplevert.” Of de auteur binnenshuis altijd een dikke trui draagt of misschien niet erg kouwelijk is aangelegd blijft onduidelijk.

Pf

Het bieden van een zo eenvoudig mogelijke boodschap levert ook vaak onvolledige informatie op. Zo zou houtskeletbouw alleen maar voordelen hebben en geen nadelen, maar een korte zoektocht op internet leert dat dit bouwmateriaal ongedierte kan aantrekken, het warmte-accumulerend vermogen is laag terwijl de levensduur ook korter is dan bijvoorbeeld van baksteen. Als verwarmingssysteem komt verder de houtpelletkachel ter sprake, maar waarom niet de zeer efficiënte, hout gestookte tegelkachel als optie genoemd?

Een belangrijke verbetering zou zijn als er meer verwijzingen naar achtergrondinformatie zou zijn. Niet alleen naar websites, maar ook naar vakliteratuur. Informatie over reeds gerealiseerde energieneutrale woningen kan in dit verband ook nuttig zijn. Misschien iets voor een volgende druk? En als er inderdaad een tweede druk komt zou het ook een goed idee zijn om al die – naar eigen roem riekende – citaten van en over Theo Smidt, die nu op veel linkerpagina’s staan, te schrappen.

Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles

Het boek is hier te bestellen