De schoonheid van industrieterreinen, binnensteden, wolkenkrabbers en hijskranen
[Recensie] “Wat je ziet wanneer je over het Ruhrgebied uitkijkt, blijkt niets minder dan een kwestie van perceptie. Menig bezoeker telt vanaf het honderdzeventien meter hoge dak van de Gasometer in Oberhausen de schoorstenen tot aan de horizon. Uit sommige van die fabriekspijpen komt rook, andere staan verstild in het landschap. Wie beter kijkt, ziet ook de minder opvallende sporen van de industrie.” Zo begint een van de hoofdstukken over de stedelijke woestenij waar een groot deel van Nederland en haar directe omgeving uit zou bestaan. Reisverslaggever en fotograaf Dirk Wijnand de Jong en schrijver en reisjournalist Bas van Oort bezoeken voor de samenstelling van dit boek oude industrieterreinen, binnensteden, wolkenkrabbers, hijskranen, een spookdorp, parabolische antennes en bijvoorbeeld een modern spiegelpaleis. Over al deze industriële bouwwerken en installaties zijn in dit groot formaat boek diverse artikelen opgenomen, zowel in het Nederlands als in het Engels, maar wat de publicatie werkelijk zo bijzonder maakt zijn de schitterende foto’s, die illustreren hoe mooi een industriële omgeving kan zijn.
Een jaar eerder hadden de auteurs al een vergelijkbaar boek gepubliceerd onder dezelfde titel tweede boek is de industriële omgeving aan de beurt.
“Wat in dat ene jaar nog maar eens werd bevestigd, is hoe belangrijk het is oog te hebben voor reisinspiratie dichtbij. Dat hadden we onszelf al tot doel gesteld ver voor iedereen daartoe werd gedwongen. Niet meer zomaar het vliegtuig pakken, maar de blik op dichterbij. Bewuster en duurzamer reizen.”
Met veel compassie komen de meest uiteenlopende gebieden naar voren, waarbij de schrijvers vaak nieuwe aspecten belichten. Neem bijvoorbeeld het kassengebied in het Westland. Wat is daar mooi aan? Dat is de gouden gloed die richting de hemel straalt, waardoor het lijkt alsof de zon de hele avond lang nét niet ondergaat. Als je tussen de kassen door rijdt “waan je je in een spiegelpaleis van moderne land- en tuinbouw”. Ook het buitenland komt aan bod, zij het in bescheiden mate: een hoofdstuk gaat over het Ruhrgebied, een ander over het Belgisch plaatsje Doel.
Een klein gemis is, dat de teksten niet altijd voldoende aansluiten bij de foto’s, of soms zelfs meer vragen oproepen dan beantwoorden. In het hoofdstuk Trammen tussen de wolkenkrabbers stellen de auteurs bijvoorbeeld dat het weer in Den Haag op die dag heel wisselend is, variërend van dwarrelende sneeuw, loodrecht vallende regen tot een roze zonsondergang. Maar bij de begeleidende foto’s zijn deze omstandigheden nauwelijks te zien, met uitzondering van twee foto’s met regen laten de andere foto’s in deze serie een glasheldere hemel zien. Op welke foto’s in een andere serie de ‘wiebelende’ wandelbrug Ooijpoort bij Nijmegen is terug te vinden moet je ook maar raden. En wat uitleg over hoe het mogelijk is dat de introductie van het gevechtsvliegtuig de Nieuwe Hollandse Waterlinie overbodig heeft gemaakt zou ook wenselijk zijn.
Maar dit is detailkritiek. Het fraai vormgegeven boek is verder zorgvuldig samengesteld, met om te beginnen een kaart van Nederland waarop de bezochte locaties zijn weergegeven. Het paginalang fotoregister van de afgebeelde foto’s maakt het zoeken naar specifieke foto’s eenvoudig. Het wachten is op een derde deel, dat gezien de duurzame filosofie van de auteurs ook een thema zal krijgen dat dichtbij huis te vinden is. Nederland Waterland misschien?
—
Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles
