Dankbare affiniteit
[Recensie] Vraag mensen naar hun favoriete componist, de grootste musicus aller tijden, degene die hen door zijn werken het meest raakt, en de kans is groot dat de naam van Johann Sebastian Bach wordt genoemd. Het is ook frappant dat de Mattheus Passion al jaren lang op nummer 1 in de klassieke Top 400 staat.
Bach is dan ook een monument in componistenland, iemand met een geheel aparte status, op ongenaakbare hoogte. Zijn werk wordt als geniaal, diepzinnig, rijk, gelaagd, monumentaal en kunstzinnig beschouwd en is steeds weer in staat om miljoenen mensen overal ter wereld te boeien en te emotioneren.
Masaaki Suzuki schreef een woord vooraf in Geen dag zonder Bach en heeft zich enorm in zijn leven en werken verdiept, evenals alle anderen uit deze bundel. De opnamen van Bachs cantates door Suzuki met zijn eigen Bach Collegium Japan worden internationaal zeer gewaardeerd. Alle cantates zijn inmiddels op CD gezet. De koorleden zijn in staat tot een perfecte dictie van het Duits dat voor hen toch een moeilijke taal is die ver van hen afstaat.
Van iedere geïnterviewde in deze bundel is een foto en een korte biografie opgenomen.
Maarten ’t Hart schreef in 2017 een biografie over Bach en belijdt daarin zijn grote passie voor hem. ’t Hart heeft thuis een grote bibliotheek over Bach en werd als 8-jarige geraakt door het koraal Wohl mir das zich Jesum habe uit BWV 147. Het is opvallend dat meerdere geïnterviewden uit deze bundel al van jongs af aan door Bach gegrepen zijn. Ton Koopman zong in het R.K. kinderkoor en had vanaf zijn 6e jaar iets met Bach. Hij heeft met zijn ensemble alle cantates van Bach opgenomen. Ook Govert Jan Bach, een ver familielid, voelt zich vanaf zijn 8e jaar aangesproken door de Matteus Passion.
Jos van Veldhoven is met de Nederlandse Bach vereniging het project All of Bach gestart, waarbij alle werken van Bach kosteloos digitaal te beluisteren zijn. Leo van Doeselaar heeft muzikale ouders en krijgt al vroeg de affiniteit voor muziek mee. Als organist werkt hij samen de Nederlandse Bach vereniging. Ook de bas Peter Kooij komt uit een muzikaal gezin en geniet nog elke keer van de uitvoering van de Matteus Passion.
Zo biedt deze bundel Geen dag zonder Bach een veelzijdig beeld van dirigenten en musici die allemaal veel met Bach op hebben en voor wie Bach hun leven in grote mate bepaalt. Het boek laat de lezer op een onderhoudende manier kennismaken met mensen die professioneel én persoonlijk dagelijks met muziek bezig zijn en daar nog steeds nieuwe ontdekkingen in doen. Zij leven ‘vóór en vanuít de muziek’; Bach geeft hun leven in grote mate zin en inhoud.
Iedere geïnterviewde krijgt tenslotte de vraag voorgelegd hoe ze een dag met Bach zouden doorbrengen. Peter Kooij geeft daar een mooi antwoord op dat voor alle mensen uit deze bundel geldt: “met hem (= Bach) samen zijn is thuiskomen”.
Rinke van der Valle is leraar wiskunde met muziek als hobby. Hij is ook organist en geeft lezingen over Bach.
Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles
