"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Gerrit Lamberts' Amsterdam

Donderdag, 5 mei, 2022

Geschreven door: Gijs Stork, Floor van Spaendonck
Artikel door: Evert van der Veen

Nostalgisch Amsterdam

[Recensie] Gerrit Lamberts leefde van 1776 – 1850 en maakte gedurende zijn leven honderden tekeningen van Amsterdam die hij voorzag van een beschrijving op rijm en als wandelingen uitgaf. Het werd in die tijd een ‘atlas’ genoemd, een verzameling van typografische tekeningen, portretten, afbeeldingen van historische gebeurtenissen en kaarten van Amsterdam. Zo brengt Lamberts veranderingen die in zijn tijd plaatsvinden fraai in beeld.

De stad Amsterdam werd in die tijd grotendeels getypeerd door armoede na de Franse overheersing. De stad was op veel plaatsen in verval, al heerste er wel een gemoedelijke sfeer en die heeft Lamberts goed getypeerd.

Gijs Stork en Floor van Spaendonck hebben een wekelijkse wandelcolumn in Het Parool en zijn geïnteresseerd in geschiedenis en cultuur. In dit boek, dat aan de Amsterdamse tekenaar is gewijd, vinden we die interesse ook terug in de achtergrondinformatie bij de vele tekeningen die van Gerrit Lamberts zijn opgenomen. Zijn stijl doet enigszins denken aan die van Anton Pieck, al zijn het geen geromantiseerde taferelen maar geeft Gerrit Lamberts de werkelijkheid van zijn tijd weer. Zijn tekenkunst is technisch niet perfect maar dat doet aan de charme ervan niets af. Hij heeft oog voor minder opvallende en daarmee vaak ook vervallen plekjes in de stad Amsterdam. “De rijkdom van de 17e eeuw stond de Amsterdammers nog in het geheugen gegrift, maar in hun vervallen omgeving was daar weinig van te merken”(p. 8).

Dit boek bevat 6 wandelingen die elk van een historische inleiding zijn voorzien en een kaartje met de route. Jammer dat er geen straatnamen op het kaartje staan vermeld, dat had qua ruimte wel gekund en zou de duidelijkheid van de route ten goede zijn gekomen.

Boekenkrant

De tekeningen van Lamberts vormen de hoofdmoot van dit boek maar er zijn ook talrijke foto’s van dezelfde gebouwen of plaatsen in onze tijd en dan worden de verschillen soms duidelijk zichtbaar. Iedere route is zo’n 7 kilometer lang en duurt 1,5 tot 2,15 uur. De beschrijving is helder.

Ook voor wie niet direct wandelplannen heeft, is Gerrit Lamberts’ Amsterdam een genot om te lezen en te bekijken!

Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles