"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Halszaak

Zaterdag, 12 mei, 2018

Geschreven door: Boris Dittrich
Artikel door: Istvan Kops

Goed genuanceerd

[Recensie] Boris Dittrich (1955) is inmiddels al lang geen onbekende meer in thrillerland. Het voormalige Tweede Kamerlid van D66 debuteerde in 2011 als thrillerauteur met Moord en brand, dat over de politiek en de journalistiek in Den Haag gaat. Zijn tweede boek De waarheid liegen, een roman over de moord op het metrostation Grand Central in New York City, volgde in 2013 en zijn derde boek W.O.L.F., een thriller over extremisme in Berlijn, in 2016. Laatstgenoemde thriller werd overigens door de Vrij Nederland Thriller en Detectivegids uitgeroepen tot de beste Nederlandstalige thriller van 2016. Zoiets legt natuurlijk de lat behoorlijk hoog voor de thriller die daarna moet verschijnen. Wat dat betreft waren de verwachtingen voor Halszaak, dat einde vorig jaar verscheen, dan ook hoog gespannen.

In de Amsterdamse PC Hooftstraat arresteert de politie een zwerver die van diefstal wordt verdacht. Het gaat er daarbij niet zachtzinnig aan toe. Een politieagent besluit een nekklem toe te passen, waardoor de zwerver in een coma belandt. Het is aan Maya van de rijksrecherche om een onderzoek te doen naar het incident en om te bepalen of de betreffende politieagent onnodig geweld heeft gebruikt. Uit het onderzoek komt naar voren dat de zwerver in een vroeger leven rechter was, die veel vijanden heeft gemaakt. Terwijl ze nog bezig is met haar onderzoek wordt de comateuze zwerver in het ziekenhuis vermoord. Het onderzoek van Maya krijgt vanaf dan een heel ander karakter, want ze moet uitzoeken wie verantwoordelijk is voor de moord op deze voormalige rechter. Het blijkt direct een lastig onderzoek, want er zijn veel kandidaten die een goede reden hebben om hem dood te wensen. Gelukkig is haar levenspartner Inger, die vroeger ook bij de politie heeft gewerkt, bereid om Maya te helpen bij haar onderzoek.

Het is duidelijk dat Boris Dittrich zich bij het schrijven van zijn boeken laat inspireren door zijn directe omgeving. Zo werkte hij na zijn Kamerlidmaatschap vanaf 2007 voor Human Rights Watch in New York en verhuisde hij in 2016 naar Berlijn waar hij zijn werk bij Human Rights Watch voortzette. Het is geen toeval dat zijn tweede en derde boek daar respectievelijk plaatsvinden. Bij Human Rights Watch hield Boris Dittrich zich vooral bezig met de gelijkberechtiging en non-discriminatie van LHBT-ers. Zijn keuze voor een lesbische hoofdpersoon in Halszaak is in dan ook niet opmerkelijk. Boris steekt bovendien de seksuele geaardheid van Maya bepaald niet onder stoelen of banken. Bij sommige schrijvers komt de geaardheid van een personage terloops ter sprake, alsof het helemaal niet zo bijzonder is, maar Boris Dittrich kiest voor een andere aanpak. Dittrich legt behoorlijk de nadruk op het privé-leven van Maya en haar partner Inger. De reacties die Maya krijgt als mensen in de gaten krijgen dat ze de moeder is van een adoptiezoon en getrouwd is met een vrouw zijn een belangrijk aspect in dit boek. Er valt op het gebied van acceptatie van seksuele geaardheid die anders is dan de gebruikelijke maatschappelijke norm nog een wereld te winnen, lijkt Boris Dittrich te willen zeggen.

Op deze aanpak valt op zichzelf niet veel af te dingen, maar de rol die Inger krijgt toebedeeld in Halszaak pakt toch wat problematisch uit. Want hoe geloofwaardig is het dat Maya wordt geholpen door haar lesbische partner in een politieonderzoek? Maya stribbelt eerst nog tegen, maar gaat dan toch overstag. Ze weet immers hoe vasthoudend Inge kan zijn en dat ze ervaring met het politievak heeft. Terwijl Maya alle politielijntjes keurig uit rechercheert, gaat Inger undercover en probeert er achter te komen wie van de vele verdachten het meest in aanmerking komt voor de moord op de voormalige rechter. Geen van beide verhaallijnen zijn helaas echt spannend. Maya is tijdens haar onderzoek vooral bezig zich af te vragen of ze voldoende aandacht schenkt aan Inger en hun zoon, terwijl Inger uiteindelijk toch niet zo ervaren in het undercoverwerk blijkt te zijn en meerdere steekjes laat vallen. Halszaak had op het spanningsvlak aan kracht gewonnen als Maya wat meer zelf te verstouwen had gekregen en de taken minder over haar en Inger waren verdeeld. Als het de bedoeling van Boris Dittrich is geweest om iets te zeggen over empowerment van vrouwen in het algemeen en over de gelijkberechtiging van lesbische partners dan had hij daarvoor toch beter een andere aanpak kunnen kiezen.

Pf

Het einde van Halszaak is in elk geval wél gedurfd en slim gekozen. Het zet de discussie over de nekklem en de kritiek op de politie die sinds de dood van Mitch Henriques is ontstaan in een ander perspectief. Zeker over een onderwerp als dit ligt de nuance erg moeilijk, maar Boris Dittrich heeft tóch een moedige poging gedaan. Uiteindelijk ontstijgt Halszaak daardoor net de middelmaat, maar zonder het einde zou het boek weinig meerwaarde hebben gehad.

Eerder verschenen op Thrillzone


Laat hier je reactie achter:

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Alleen inhoudelijke reacties die gaan over het besproken boek en/of de recensie worden geplaatst.

Boeken van deze Auteur:

Het laatste woord

Halszaak