Oersaaie politieman stommelt van het ene naar het andere avontuur
[Recensie] Hebzucht had een fraaie politieroman kunnen zijn, geschreven door een echte politieman in ruste. De vriendin van een politieman (Tom Meijer) verdwijnt, haar auto wordt teruggevonden onder het bloed, dat afkomstig is van de verbouwereerde hoofdpersoon, die al snel de tralies van de binnenkant ziet. Dan is er nog een testament dat belastend is voor de arme Tom, en zie daar, een onschuldige politieman die moet vechten om de waarheid boven water te krijgen.
Maar zo gaat het niet, want binnen de kortste keren staat Tom weer op vrije voeten omdat het politieonderzoek zo knullig verloopt. De verdenkingen kosten hem wel zijn baan, waardoor hij werkloos en boos achterblijft. Zijn vriendin blijft spoorloos, hoe hard hij ook speurt. Gelukkig voor het verhaal vindt er nog een stel moorden plaats, waardoor Tom toch nog wat te doen krijgt. Hij lost een boel misdaden op, wordt en passant overhoopgeschoten, maar de moorden en de verdwijning weet hij niet op te lossen.
Vermissing in combinatie met onrecht
Erg had dit niet hoeven zijn. Vermissing in combinatie met onrecht prikkelt altijd. Maar in Hebzucht ontbreekt de dynamiek die daarvoor nodig is. Alsof schrijver Joop Hoekman bang is dat het te snel gaat voor de lezer, trapt hij voortdurend op de rem, ook als tempo geboden is. Zo wordt Tom na honderd pagina’s overvallen door een gemaskerde bende. “Hij beseft dat deze lieden niet veel goeds van plan waren.” De lezer heeft zo’n overpeinzing niet nodig om de situatie op waarde te schatten. En als Tom dan wordt vastgebonden met een tiewrap, vindt Hoekman het nodig om te vertellen dat het ding van plastic is, alsof er ook metalen of houten varianten bestaan.
Wellicht had zijn persoonlijkheid iets goed kunnen maken, maar Tom Meijer is een kleurloos type. Als hij omwille van zijn onderzoek een ruitje intikt van een verlaten vakantiehuisje, wordt hij verteerd door schuldgevoel. Humor is aan hem niet besteed, maar chagrijnig en opvliegend is hij wel. Dat hij toch drie verschillende vrouwen aan de haak slaat, doet dan opeens denken aan James Bond.
Had hij ook maar het vernuft van de vermaarde geheim agent. Als de politie een anonieme tip krijgt met wel heel specifieke daderkennis, die uitsluitend uit de naaste omgeving van zijn vermiste vriendin kan komen, denkt Tom daar niet eens over na. Vindt hij een opvallende gelijkenis tussen de verdwijning en een moordzaak, dan “sluit hij een verband niet uit”. Heeft hij eenmaal een spoor te pakken, dan houdt hij de informatie onder de pet in plaats van de politie te alarmeren. Geen wonder dat hij na 250 pagina’s nog steeds in het duister tast.
Ontkennend knikken
Tot overmaat van ramp is Hebzucht zwak geschreven. Op pagina 61 krijgt Toms advocaat het voor elkaar om ontkennend te knikken. Met haar hoofd, staat er nog bij, alsof de lezer zou kunnen denken dat ze knikte met een ander lichaamsdeel. Simpele omschrijvingen komen bij herhaling voor, zoals Tom die “verrast was en totaal verbaasd”. En als er in het kader van het onderzoek een paar vriendinnen van de vermiste dame langskomen, stelt de schrijver hen niet eens voor. Ze zijn naamloos, ze zeggen niets, ze weten niets en ze verdwijnen even anoniem uit het verhaal als ze erin kwamen.
Gaat er dan niets goed? Toch wel, want zodra het gaat over functies, processen en verhoudingen in het politiekorps overtuigt Hebzucht. Leuk gedaan is de manier waarop Tom infiltreert in de onderwereld. Naarmate het verhaal vordert, gaat het tempo omhoog. Maar de finale valt dan weer tegen, want de dader komt pas tegen het einde in beeld, de enige verdachte die nog over is. Zelfs Tom weet hem uiteindelijk te ontmaskeren. Met een beetje hulp van de dader, dat dan weer wel.
—
Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles
