"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Hemelrijk

Dinsdag, 15 februari, 2022

Geschreven door: Chris De Stoop
Artikel door: Marnix Verplancke

Ouderenzorg volgens Chris de Stoop

Hoe gaan wij met onze ouderen om, vraagt Chris de Stoop zich in zijn nieuwe boek af, waarin hij het verhaal van zijn moeder koppelt aan dat van de superverspreider-sint.

[Recensie] Vorige week in het nieuws: twee woonzorgcentra van de Orpea-groep worden door de inspectie op de vingers getikt omdat er heel wat fout loopt. Mensen krijgen de zorg of de medicijnen niet die ze nodig hebben, kunnen niet in bad en worden verwaarloosd. De oorzaak, zoals steeds, de financiële knip en het tekort aan verplegend personeel. Of is er meer aan de hand?

Chris de Stoop, de man die in zijn boeken maatschappelijke hete hangijzers koppelt aan een persoonlijk verhaal denk alvast van wel. Acht jaar lang was hij mantelzorger voor zijn moeder die in een wzc in Sint-Niklaas zat – geen deel van de Orpea-groep om duidelijk te zijn. Hij voedde haar, duwde haar rolstoel over de Grote Markt, ging mee in haar verhalen en loste zijn schuld een beetje in, zoals hij schrijft in Hemelrijk. Hij voelde zich niet op zijn plaats in de cafetaria, miste het persoonlijk contact met anderen, maar was uiteindelijk blij dat zijn moeder stierf voor de coronacrisis uitbrak.

Die komt in een tweede verhaallijn aan bod, in de persoon van Guido, de verzekeringsmakelaar uit Mol wiens moeder in wzc Hemelrijck zat en die de wereldpers haalde als de superverspreider-sint.

Yoga Magazine

In het gezelschap van twee pieten bracht Guido begin december 2020 corona binnen in Hemelrijck. Goed een maand later waren 34 van de 169 residenten dood. De media sprongen op Guido als een kat op een muis en ook al zei Marc Van Ranst dat onderzoek in het Riga-instituut allerminst uitsluitsel gaf over de bron van de besmetting, toch zou barbertje hangen.

Tijdens de eerste coronagolven is er heel wat fout gegaan in de woonzorgcentra, toont de Stoop. Residenten werden van hun zelfbeschikkingsrecht beroofd, besmetten en onbesmetten bleven op de dementieafdelingen bij elkaar zitten en ziekenhuizen weigerden bejaarden op te nemen, waardoor ze veel doden op hun geweten hebben. Dat lokale dokters konden beslissen of iemand al dan niet naar een ziekenhuis mocht, doet de wenkbrauwen fronsen. Maar de Stoop stopt niet bij de particuliere gevallen. Net zoals hij in vorige boeken op zoek ging naar de mechanismen achter vrouwenhandel, Het boek Daniel – de perfide economische logica die tot verwaarlozing, sociale uitsluiting en morele degeneratie leidt, wil hij ook hier de vinger op de schrijnende wonde leggen. Zijn onderwerp is uiteindelijk altijd vereenzaming. Aan het verplegend personeel zal het alvast niet liggen, schrijft de Stoop. Op het hoogtepunt van de corona-uitbraak was zo goed als iedereen besmet in Hemelrijck, ook de verplegenden, maar zij bleven werken. Veel problematischer is echter de steriele manier waarop de zorg voor onze ouders en grootouders georganiseerd wordt. Rusthuizen zijn deel gaan uitmaken van grote internationale groepen, zoals Orpea, of in het geval van Hemelrijck Armonea, die via sale and lease back nog meer geld vrijmaken om grip te krijgen op de industrie genaamd bejaardenzorg.

Eerder verschenen in Knack