"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Het land dat maar niet wil lukken

Dinsdag, 31 januari, 2017

Geschreven door: Fleur de Weerd
Artikel door: Maarten Reijnders

Oekraïne: land met talloze breuklijnen

[Recensie] Heel even, op 11 juni 2012, gebeurde er iets wonderlijks in Oekraïne. Het nationale elftal won zijn eerste wedstrijd op het EK in eigen land van Zweden. Aan de hand van de oude meester Andrij Sjevtsjenko, die triomfen vierde bij AC Milan en Chelsea, buigt het thuisland een achterstand om in een overwinning. Tot verbazing en ontroering van de Oekraïense supporters.

“Ze zijn bezeten door een bijna heilige blijdschap, die in niets lijkt op de blijdschap die je in Nederland ziet na een gewonnen wedstrijd”, noteert journalist Fleur de Weerd. “Dronken mensen zijn er nauwelijks. In plaats daarvan zijn de straten gevuld met hevig geëmotioneerde Kievenaren die gearmd Oekraïens volksliederen zingen. Het is één van de schaarse momenten dat de Oekraïners trots zijn op Het land dat maar niet wil lukken”, zoals De Weerd Oekraïne in de titel van haar boek treffend omschrijft.

Veel bewoners van Oekraïne, ook zij die helemaal niets van Rusland moeten hebben, zijn na de ineenstorting van de Sovjet-Unie verweesd achtergebleven. Zeggen dat de overgang van het communisme naar het kapitalisme moeizaam is verlopen, is een understatement. De sluwe oligarchen en de politieke leiders die uit zijn op zelfverrijking (vaak overigens dezelfde personen) vechten elkaar voortdurend de tent uit en de corruptie viert hoogtij.

Zelf initiatief nemen zit de meeste Oekraïners niet in de genen, zo blijkt uit een tragikomische passage waarin De Weerd beschrijft hoe ze met haar vriendin Julia een hond uitlaten in een park in Kiev. Bij een kraampje probeert Julia een leeg plastic bekertje te kopen zodat ze haar hond water kan geven. Tevergeefs. De verkoopster weigert een leeg bekertje te verkopen, zelfs als Julia er twee keer zoveel voor biedt als voor een bekertje mét koffie. ‘Het kan gewoon niet’, zegt de geëmotioneerde koffieverkoopster als Julia blijft aandringen.

Pf

Hoewel Oekraïne dankzij de revolutie van 2014 en de burgeroorlog de afgelopen jaren veelvuldig in het nieuws was, spelen die onderwerpen een ondergeschikte rol in het boek van De Weerd. Ze besteedt verreweg de meeste aandacht aan de verhalen van ‘gewone’ Oekraïners die zij overal in het land heeft opgezocht. Een goede keuze, en niet alleen omdat menige lezer wel een globaal beeld zal hebben van de recente gebeurtenissen.

Doordat De Weerd de persoonlijke wederwaardigheden van haar gesprekspartners met veel souplesse koppelt aan verhalen over de geschiedenis van Oekraïne, brengt ze de verscheidenheid van Oekraïne in beeld en krijg je als lezer een indruk van de talloze breuklijnen die er door de samenleving lopen.

De Weerd schrijft met zoveel enthousiasme over Oekraïne dat je stiekem een beetje van het land gaat houden. Net zoals de Kievenaren na op 11 juni 2012 na de twee doelpunten van Sjevtsjenko.

Eerder verschenen in Wordt Vervolgd


Laat hier je reactie achter:

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Alleen inhoudelijke reacties die gaan over het besproken boek en/of de recensie worden geplaatst.