"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Het landhuis aan het front

Zaterdag, 4 december, 2021

Geschreven door: Steven Conte
Artikel door: Demi Stein

Een onmogelijke liefde in een koude en angstige tijd

[Recensie] Oorlogschirurg Paul Bauer is uitgezonden naar Rusland. Hier komt hij terecht op het oude landhuis van de bekende schrijver Leo Tolstoj. Voor Paul een bijzonder moment, aangezien hij Oorlog en vrede gelezen heeft.

Paul krijgt de opdracht om op het oude landhuis een veldhospitaal op te zetten. Dit blijkt lastiger dan de Duitsers in eerste instantie verwacht hadden, want er is helemaal geen rekening gehouden met de verschrikkelijke kou. Dat is niet eens het enigste puntje, goede kleding en materialen komen ze ook te kort.

Het is de bedoeling dat Paul en de anderen de soldaten die terugkomen van het front verzorgen/ opereren/ redden. Erg veel vertrouwen heeft Paul echter niet in deze oorlog.

Het oude landgoed van Leo Tolstoj is op dit moment in handen van Katerina, een pittige Russische dame. Ze probeert samen met haar personeel het landhuis draaiende te houden en probeert te voorkomen dat de Duitsers er een zooitje van maken.

Dans Magazine

Paul voelt vrijwel direct veel respect voor Katerina en vind haar erg interessant. Omgekeerd is Katerina in eerste instantie vrij hard tegenover Paul, maar de Duitsers zijn dan ook absoluut niet welkom. Hoe beter ze elkaar leren kennen, hoe meer ze elkaar leren waarderen. Op een gegeven moment neemt Paul zelfs risico’s om Katerina te hulp te schieten.

Samen hebben ze met name gesprekken over literatuur aangezien dit iets is waar beide interesse in hebben. Aangezien Paul de enigste is die Russisch spreekt, is hij degene die het meest met haar overlegt. Langzaam aan groeien ze tot elkaar en ontstaat er een onmogelijke liefde. Als de oorlog steeds gevaarlijker wordt en de Duitsers het landhuis moeten verlaten, komen Paul en Katerina voor onmogelijke keuzes te staan…

Steven Conte (1966) is een Australische roman schrijver. In 2008 won hij de inaugurele Prime Minister’s Literary Award for Fiction voor zijn roman The Zookeeper’s War. Het landhuis aan het front is zijn eerste Nederlands vertaalde roman.

Het landhuis aan het front is het eerste boek dat ik lees over de Tweede Wereldoorlog vanuit het perspectief van een Duitser. Dit was dan ook even wennen, maar erg interessant. Paul is echter een Duitser die het nut van deze oorlog niet in ziet en ook niet geloofd dat de Duitsers deze oorlog gaan winnen, waardoor het gemakkelijk is om een connectie met hem te voelen.

De barre omstandigheden in deze koude oorlog worden erg goed weergegeven, op een aantal delen is het ook van belang dat je een vrij sterke maag hebt. De wonden of ziektes van de patiënten worden uitvoerig beschreven, iets wat ik interessant vind, maar waarbij ik mij kan voorstellen dat niet iedereen hier op zit te wachten.

Het liefde gehalte in het boek is, zoals te verwachten, niet heel hoog. Paul is met name bezig met de oorlog en zijn patiënten en hier lees je dan ook erg veel over. Aan de ene kant was dit zeker interessant, vooral omdat ik weinig boeken lees die zich afspelen in Rusland, maar aan de andere kant hoop je toch op wat meer beelden van de relatie ontwikkelingen tussen Paul en Katerina. Dit is ook de reden dat ik het boek geen vijf sterren kan geven, de relatie opbouw was in mijn ogen namelijk lang niet zo mooi en interessant als ik had gehoopt.

Katerina leer je als zeer sterke Russische dame kennen en je voelt direct een soort van respect voor haar. Ze is absoluut niet bang voor de Duitsers en ‘staat haar mannetje’. Paul weet hier goed mee om te gaan en is een schappelijke vent. Ze groeien naar elkaar toe door de gezamenlijke interesse in literatuur en in het bijzonder in Leo Tolstoj. Veel van hun gesprekken gaan hier over. Als lezer, die niks van Leo Tolstoj heeft gelezen, soms vermoeiend. Het heeft hele interessante delen en het is leuk om te lezen hoe Paul en Katerina hun hersenspinsels met elkaar delen, echter weet ik dus helaas niks over de boeken van Tolstoj en vind ik het daarom jammer dat ik niet mee kan denken wanneer zij het over de details hebben.

Hoe meer Paul en Katerina vervolgens naar elkaar toe groeien, hoe ingewikkelde hun relatie wordt en hoe gevaarlijker het ook voor hen beiden wordt. Dit is het deel van de relatie die erg interessant is om te lezen. Op een gegeven moment wordt je verrast met brieven vanuit de toekomst, waarbij Paul en Katerina weer contact met elkaar hebben. Op deze manier krijg je een kijkje in hoe hun leven is verlopen na de oorlog en hoe het tussen hun is afgelopen. Toen ik de eerste brief las, vond ik het eigenlijk maar raar. Het kwam heel spontaan ineens in het verhaal en de afwisseling paste naar mijn gevoel niet goed. Echter is het zo dat hoe meer brieven ik las, hoe blijer ik ermee werd. Ik begon mij namelijk toch af te vragen hoe het met deze personages na de oorlog is verlopen.

De schrijfstijl van Steven Conte vond ik verder erg prettig. Het beschrijft de nare omstandigheden erg goed en tegelijkertijd op een interessante manier. Daarnaast is het vrij makkelijk te lezen, waardoor je door het verhaal heen vliegt. Zeker een roman die de moeite waard is om te lezen, met name wanneer je geïnteresseerd bent in oorlogsverhalen.

Eerder verschenen op Meer boekenblog